Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

184
Heiða Hringsdóttir og Sólveig Tryggvadóttir
• Útskýra hugsanlega fylgikvilla og aukaverkanir lyfja og við hvern á að hafa
samband ef slíkt kemur upp. Senda heim með sjúklingi öll nýjustu
símanúmer hjá tengiliðum, s.s. deildarnúmer, neyðarnúmer og hvernig hægt
er að ná í sérfræðing sjúklingsins.
• Skrá viðbrögð sjúklings og aðstandenda við öllum þáttum útskriftaráætlunar.
Heimildum ber saman um að til að ná þeim markmiðum, að sjúklingurinn sé
tilbúinn að útskrifast og áætlunin gangi eftir, sé nauðsynlegt að hefja útskriftaráætlun
snemma, helst við innskrift (Piper o.fl., 2006). Hjúkrunarfræðingar eru í lykilstöðu
þegar kemur að útskriftaráætlunum. Þeir geta haft yfirsýn og samræmt áætlun og
fræðslu allra er þátt taka í umönnun sjúklingsins, þar með talið aðstandenda og
starfsmanna annarra þjónustueininga (Macleod, 2006). Hjúkrunarfræðingar leitast
við að koma til móts við óskir og þarfir sjúklinganna og er tilfinningalegur
stuðningur, skilningur og hvatning stór þáttur í starfi þeirra (Kristín Björnsdóttir,
2005). Víða erlendis eru sérstakir hjúkrunarfræðingar sem starfa einvörðungu við
það að útbúa og framfylgja útskriftaráætlunum fyrir skjólstæðinga viðkomandi stofnana.
Þykir sýnt að þetta stuðli að fækkun legudaga, færri endurinnlögnum og þar af
leiðandi minni kostnaði (Chiu og Newcomer, 2007). Sums staðar í Bandaríkjunum
er jafnvel farið að vinna útskriftaráætlun í samvinnu við sjúklingana áður en til innlagnar
kemur (Merriman, 2008).
Útskriftaráætlun eftir skurðaðgerð á brjósti vegna krabbameins
Til að bæta útskriftaráætlanir kvenna, sem fara í skurðaðgerð á brjósti vegna
krabbameins, þarf að skoða þá áætlun sem fyrir er á deildinni og bera saman við
niðurstöður úr nýjustu rannsóknum. Höfundar athuguðu fyrst hvað ylli konunum
helst áhyggjum og erfiðleikum eftir útskrift. Einkennaálag eftir útskrift hjá konum,
sem farið hafa í skurðaðgerð vegna brjóstakrabbameins, lýsir sér helst í magnleysi,
verkjum, svefnleysi og áhyggjum af framvindu sjúkdómsins. Tengsl einkenna og
hvaða atriði hafa áhrif á einkenni eru flókin en þó er hægt að spá fyrir um þessi einkenni,
út frá fyrri reynslu og félagslegri stöðu kvennanna. Hjúkrunarfræðingar geta
minnkað þetta álag með viðeigandi hjúkrunarmeðferð og fræðslu fyrir heimferð um
hvers má vænta eftir útskrift (Kenefick, 2006).
Niðurstöður rannsókna, sem hafa beinst að því hvenær undirbúningur
útskriftar skuli hefjast, benda til að æskilegast sé að hefja hann strax við innskrift á
sjúkrahúsið (Merriman, 2008; Pieper o.fl., 2007). Að hefja útskriftarfræðslu snemma
dregur úr kvíða og óvissu og sjúklingnum finnst frekar að hann hafi nægan tíma til
þess að læra og spyrja spurninga. Kvíði eykur verki eftir aðgerð, seinkar bata og
kemur í veg fyrir að sjúklingar tileinki sér fræðslu. Því er mikilvægt að vinna gegn
þessum áhrifum með öllum tiltækum ráðum. Sjúklingar með krabbamein hafa meiri
kvíða og áhyggjur fyrir skurðaðgerð heldur en þeir sem fara í aðrar skurðaðgerðir og
yngri sjúklingar eru haldnir meiri kvíða en hinir eldri (Özalp o.fl., 2003). Fræðsla
hefur áhrif á líðan sjúklinga, fækkar fylgikvillum aðgerða og minnkar kvíða og þung-
186
185