Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

147
VIGDÍS FRIÐRIKSDÓTTIR
Verkjamat hjá börnum eftir skurðaðgerð
INNGANGUR
Reynsla mín af hjúkrun á barnaskurðdeild, þar sem börn og unglingar dvelja eftir
margs konar skurðaðgerðir, vakti áhuga minn á að kanna hvernig verkjamati eftir
aðgerðir væri háttað. Verkur er eitt af því sem veldur vanlíðan eftir skurðaðgerð og
er fyrirsjáanlegur hluti af reynslu sjúklinga. Mikilvægt er að leggja mikla áherslu á
verkjameðferð til að stuðla að sem bestum bata sjúklings. Mismunandi er eftir aðgerðum
hversu miklir verkirnir eru og einnig er mjög einstaklingsbundið hversu
mikið sjúklingar finna til. Það getur jafnvel verið mismunandi hjá sama einstaklingi
frá einum tíma til annars því ýmsir þættir hafa áhrif á verkjaskynjunina (Anna Gyða
Gunnlaugsdóttir, 2006). Þar sem hjúkrunarfræðingar sinna sjúklingum náið eftir
skurðaðgerð eru þeir í góðri aðstöðu til að meta verkina í samvinnu við sjúklinginn
og veita viðeigandi meðferð.
Hér verður fjallað um verki og verkjamat hjá börnum eftir aðgerð. Skoðuð
verður skilgreining á verkjum og rannsóknum á verkjamati hjá börnum síðan lýst,
með sérstakri áherslu á notkun verkjamatskvarða. Í lokin er greint frá reynslu
höfundar af notkun verkjakvarða, verkjaskráningu og mati verkja hjá börnum. Tilgangur
þessa kafla er að skoða gagnsemi Sjónkvarðans (e. Visual Analogue Scale
(VAS)) við mat á verkjum barna eftir skurðaðgerð.
Aðferðafræði
Leitað var að rannsóknum og fræðilegum yfirlitum í gagnagrunnunum Medline,
Cinahl og Scopus. Lögð var áhersla á að finna greinar um verkjamat hjúkrunarfræðinga
hjá börnum eftir skurðaðgerð. Leitin takmarkaðist ekki við ákveðinn ald-ur
barna eða tegund skurðaðgerðar. Leitarorðin voru pain assessment, postoperative pain,
paediatric pain, nursing, faces scale og visual analogue scale. Þegar leitað var að heim-ildum
sem tengdust verkjakvarða voru orðin faces scale, visual analogue scale og pain assessment
notuð. Leitirnar voru takmarkaðir við rannsóknir eða fræðilegt yfirlit á ensku, útgefin
á síðastliðnum 15 árum, og að öll greinin kæmi fram. Greinarnar voru skoðaðar
lauslega með því að lesa útdráttinn og þær valdar sem innihéldu upplýsingar sem
leitað var eftir. Við lestur greinanna komu einnig fram heimildir sem vert þótti að
skoða frekar, þeirra var leitað í ofangreindum gagnasöfnum og stuðst við nokkrar
þeirra í verkefnisvinnunni.
149
148