Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

155
Verkjamat hjá börnum
þessarar smáu könnunar sýna að vandað mat og greining á verkjum gefur kost á
markvissri og árangursríkri verkjameðferð. Með því að nota reglubundið verkjamat
og veita verkjameðferð samkvæmt því má finna áhrifaríkasta verkjalyfið, hvernig
best er að gefa það og hve oft, og bæta við ýmiss konar stoðmeðferð sem hæfir
hverju barni fyrir sig. Ég tel þó að til að fá sem nákvæmast mat á verkjum þurfi að
nota fleiri en eitt mælitæki. VAS-kvarðinn er gott matstæki og tilvalinn til þess að fá
börnin sjálf til að tjá sig um verkina en einnig væri hægt að skrá hegðun barnsins og
líkamsmat samfara því. Þetta á ekki síst við hjá yngri börnunum sem eiga erfiðara
með að orða verkjareynslu sína, þau tala um að þeim sé illt en geta ekki sagt til um
styrkleika verkjarins eða staðsetningu.
LOKAORÐ
Það er á ábyrgð hjúkrunarfræðinga að meta og skipuleggja verkjameðferð og meta
árangur hennar. Verkur er huglægt fyrirbæri og því mikilvægt að trúa þeim lýsingum
sem einstaklingurinn gefur á sársauka sínum og meðhöndla hann á einstaklingsbundinn
hátt. Til að allir noti sömu aðferð við að meta verki ættum við að
temja okkur að nota verkjakvarða við mat á verkjum hjá börnum og unglingum sem
eru færir um að tjá sig um hvernig þeim líður. Matskvarðar eins og VAS eru notaðir
nú þegar á skurðdeild barna en ekki á mjög markvissan hátt nema hjá ákveðnum
hópi sjúklinga. Út frá reynslu minni og af því að vinna þetta verkefni tel ég að
kerfisbundið verkjamat á börnum sé lykilatriði í því að tryggja árangursríka meðferð
og bæta líðan barna eftir skurðaðgerðir.
HEIMILDIR
Abu Saad, H.H., og Hamers, J.P.H. (1997). Decision making and paediatric pain: A review.
Journal of Advanced Nursing, 26(5), 946-952.
Anna Gyða Gunnlaugsdóttir (2006). Hjúkrunarfræðilegt mat á verkjum. Í Helga Jónsdóttir
(ritstj.), Frá innsæi til inngripa. Þekkingarþróun í hjúkrunar- og ljósmóðurfræði.
Reykjavík: Hið íslenska bókmenntafélag, 19-39.
Ásta Thoroddsen (ritstj.) (2002). Skráning hjúkrunar–handbók (3. útg). Reykjavík:
Landlæknisembættið.
Babl, F.E., Crellin, D., Hutchinson, A., O´Sullivan, R., og Sullivan, T.P. (2007). Analysis of the
validation of existing behavioral pain and distress scales for use in the procedural setting.
Paediatric Anaesthesia, 17, 720-733.
Bailey, I M. (1986). Music therapy in pain management. Journal Pain Symptom Manage-ment,
1(1), 25-28.
Bosenberg, A., Kokinsky, E., Larsson, L.E., Lopez, T., og Thomas. J. (2003). Validation of a
six-graded faces scale for evaluation of postoperative pain in children. Paediatric
Anaesthesia, 13, 708-713.
Brockopp, D.Y., Ryan, P., og Warden, S. (2003). Nurses´ willingness to manage the pain of
specific groups of patients. British Journal of Nursing, 12(7), 409-415.
Clarke, K.A., og Iphofen, R. (2005). Believing the patient with chronic pain: A review of the
literature. British Journal of Nursing, 14(9), 490-493.
157
156