Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

76
Kristrún Þóra Ríkharðsdóttir
sjúkrastofnunum en VAC Freedom® er minna tæki og fremur ætlað til notkunar á
göngudeildum og í heimahúsum (KCI, 2007).
VAC ATS®
VAC Freedom®
Mynd 1. Tvær tegundir af VAC-tækjum sem notaðar eru hér á landi.
Sárameðferð með sugunni veldur því að blóðflæði eykst að sárinu, bjúgmyndun
minnkar en það flýtir fyrir myndun græðsluvefjar (e. granulations tissue), örvun verður á
frumuskiptingu, bakteríuvöxtur minnkar, flutningur verður á óæskilegum efnum úr
sárinu og sárabarmar dragast fyrr saman (Gustafsson o.fl., 2007). Þau áhrif, sem
neikvæður þrýstingur hefur á sáragræðsluferlið, eru í fyrsta lagi að víkkun verður á
litlum slagæðum, örvun á mítósu og nýjar æðar myndast, í öðru lagi verður
flutningur á vökva frá sárinu og þriðja lagi minni fjölgun baktería í sárabotninum
(Kaufman og Pahl, 2003).
Meðferð með sárasugu hefur verið notuð á margar tegundir sára, svo sem brunasár,
langvinn fótasár, fótasár vegna sykursýki, opin sár á kviðarholi, með eða án fistla,
sýkt sár á bringubeini, til að vernda húðágræðslu (e. transplant), á ógróin skurðsár og sár
vegna áverka eða slysa (Wowden o.fl., 2007). Helstu frábendingar um notkun sárasugu
eru ef sárið er illkynja, beinsýking sem er ómeðhöndluð, stórir fistlar, stór sár með
drepi, sjúklingur er með blæðingavandamál eða mikið blæðandi sár. Aðgátar er þörf ef
sárasuga er notuð yfir sinar, taugar, berar æðar og innri líffæri (Aguinaga ofl., 2007).
KLÍNÍSKAR RANNSÓKNIR Á ÁRANGRI AF NOTKUN SÁRASUGU
Louis Argenta og Micahel Morykwas eru frumkvöðlar í rannsóknum á þeirri tækni
að nota staðbundinn neikvæðan þrýsting við sáragræðslu. Þeir gerðu nokkrar rannsóknir
á dýrum með TNP-meðferð þar sem pólýúretan svampur var notaður milli
sársins og sogsins. Kom í ljós að svampurinn hafði mikla þýðingu við sáragræðsluna.
Þeir gerðu einnig athuganir á því hvaða áhrif mismunandi undirþrýstingur hefði á
blóðflæði í opnum sárum á svínum. Þeir notuðu svartan svamp ofan í sárin og
komust að því að blóðflæðið jókst fjórfalt þegar undirþrýstingurinn var 125 mmHg.
Út frá þessum niðurstöðum er mælt með að nota þrýstinginn 125 mmHg við sárameðferð
með sárasugu (Timmers o.fl., 2005). Niðurstöður dýrarannsókna þeirra
félaga Argentas og Morykwas varð til þess að þeir kynntu tækni til að græða sár sem
þeir kölluðu „vacuum-assisted wound closure“ (VAC). Árið 1997 birtu þeir tímamótarannsókn
þar sem þessi tækni við að græða erfið sár var fyrst notuð á menn.
78
77