Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

42
Díana Dröfn Heiðarsdóttir
inn og taki út matarbakka sjúklinga sem eru sjálfbjarga og þá vill það fara fram hjá
hjúkrunarfræðingum hversu vel sjúklingarnir nærast. Byggir þá mat á næringarinntekt
á því hversu mikið sjúklingur segist hafa borðað. Ef sjúklingum líkar ekki
maturinn sem í boði er á sjúkrahúsinu eða þeir eru lengi á deildinni og fá því leið á
matnum er reynt að koma til móts við þarfir þeirra með því að fá sérfæði úr eldhúsi.
Einnig er þá fjölskyldan gjarnan beðin um að koma með mat sem sjúklingur er
vanur og líkar vel við. Almennt má segja að á Landspítala vanti oft upp á að
sjúklingur sjálfur hafi val um hvenær hann borðar og hvað hann borðar. Matmálstímar
eru frekar skipulagðir í samræmi við það sem hentar starfsemi á deild og fyrir
opnunartíma eldhúss Landspítala. Oft væri betra að geta boðið upp á smærri og
tíðari máltíðir en venja er og jafnvel væri gott að geta boðið ávexti eða grænmeti sem
millibita. Sú venja hefur verið á hjarta- og lungnaskurðdeild að sjúklingar borða við
rúmin sín sitjandi á stokk og slíkt getur haft áhrif á matarlyst því fólk er vant því að
borða annars staðar en í rúminu. Einnig getur lykt á herbergi og hlutir eins og
þvagflöskur í umhverfi haft slæm áhrif á matarlystina. Rætt hefur verið um að fá fólk
sem er orðið vel sjálfbjarga til að borða saman í setustofu sjúklinga og gæti það
hjálpað til við að auka matarlyst því það að borða er samfélagslegur viðburður. Væri
vert að reyna á næstu misserum að koma þeirri venju á.
Til að kanna ástand næringar hjá öldruðum hjartaskurðsjúklingum var gert
mat á sex sjúklingum eldri en 65 ára sem fóru í kransæðahjáveituaðgerð og lágu á
hjarta- og lungnaskurðdeild LSH einn dag í apríl 2009. Notað var skimunartæki sem
gefið var út á Landspítala fyrir nokkrum árum og ætlað var til að meta þörf sjúklings
fyrir næringarráðgjöf. Hæð og þyngd sjúklings eins og hún var skráð á
upplýsingablað við innlögn var notuð til að reikna líkamsþyngdarstuðul þeirra.
Sjúklingarnir voru spurðir hvort þeir hefðu tekið eftir breytingu á þyngd undanfarna
sex mánuði og hvernig þeim hefði gengið að nærast á sama tíma. Einnig var spurt
um aðra sjúkdóma en hjartasjúkdóma sem sjúklingarnir áttu við að stríða. Eftir
aðgerð var skoðað hvort sjúklingur var lystarlaus eða með ógleði þar sem slíkt getur
aukið hættu á vannæringu. Ekki voru upplýsingar um albúmín eða prealbúmín í
sermi til staðar enda ekki hluti af skimunartækinu. Niðurstöður þessarar athugunar
má sjá í töflu 1.
Í því skimunartæki sem notað var eru stig gefin eftir því hversu ástand
sjúklings er alvarlegt og bent á að senda eyðublaðið til næringarstofu ef sjúklingur
fær fleiri en 5 stig. Í öllum nema einu af tilfellunum fékk sjúklingur 5 stig eða fleiri
(sjá töflu 1). Aftur á móti hafði aðeins í einu tilfelli verið haft samband við
næringarráðgjafa vegna lélegs næringarástands sjúklings og fékk sá sjúklingur sérfæði,
próteindrykki, lýsi og vítamín. Tveir sjúklinganna fengu Build Up® drykki aukalega
við venjulega matartíma. Þrír af ofangreindum sjúklingum fengu ekki sér meðferð
vegna minnkaðrar næringarinntektar.
44
43