Aðgerðasjúklingar liggja ekki aðgerðalausir II - Hirsla - Landspítali

195
KRISTJANA GUÐRÚN HALLDÓRSDÓTTIR
Útskrift sjúklinga eftir mjaðmarbrot
INNGANGUR
Útskriftir frá sjúkrahúsum hafa verið mikið til umræðu síðustu árin innan heilbrigðiskerfisins
hér á landi sem og erlendis. Stefna stjórnvalda á Íslandi miðar að því að yfir
75% fólks 80 ára og eldra sé við svo góða heilsu að það geti með viðeigandi
stuðningi búið heima (Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið, 2001). Vænta má að
þegar þrengir að fjárhag aukist enn kröfur um fækkun legudaga á sjúkrahúsum.
Afleiðingin getur orðið sú að fólk útskrifist veikara heim og lítill tími gefist til
undirbúnings sem síðan getur haft ófyrirsjáanlegar afleiðingar (Billings og Kowalski,
2008). Það er viðtekin venja á sjúkrahúsum í mörgum löndum að gera
útskriftaráætlun fyrir útskrift sjúklinga. Með útskriftaráætlun er vonast til að fækka
megi legudögum og ótímabærum endurinnlögnum á sjúkrahús og að auka megi
tengsl á milli sjúkrahúsa og þeirra sem veita þjónustu eftir útskrift og þannig megi
brúa hugsanlegt bil milli þjónustustaða. Áhrif útskriftaráætlana eru metin eftir ýmsu,
eins og fjölda legudaga á sjúkrahúsi, tíðni endurinnlagna á sjúkrahús, tíðni fylgikvilla,
dánartíðni, hvert sjúklingar eru útskrifaðir, heilsufari sjúklinga, ánægju sjúklinga,
ánægju umönnunaraðila, kostnaði við útskriftaráætlanir fyrir sjúkrahúsið og fyrir
samfélagið (Shepperd o.fl., 2004).
Margra ára reynsla mín af hjúkrun sjúklinga á bæklunardeild og á
endurhæfingardeild vakti áhuga minn á að skoða hvernig staðið er að því að útskrifa
bæklunarsjúklinga heim af sjúkradeild. Meirihluti sjúklingahópsins er kominn á
eftirlaunaaldur og þarfnast útskrift þeirra talsverðs undirbúnings svo vel fari.
Tilgangur verkefnisins, sem lýst er hér í kaflanum, var tvíþættur. Annars vegar
var ætlunin að semja útskriftaráætlun fyrir þá sem koma á handlækninga- og
bæklunardeild (HO-deild) Sjúkrahússins á Akureyri (áður Fjórðungssjúkrahúsið á
Akureyri, sama skammstöfun, FSA, er enn notuð) með mjaðmarbrot. Hins vegar að
setja saman hálfstaðlaðar útskriftarleiðbeiningar sem þessi sjúklingahópur fengi með
sér heim. Kaflinn fjallar um útskriftaráætlanir, skoðað er hvað í þeim felst út frá
fræðunum og sagt frá helstu niðurstöðum nokkurra rannsókna um efnið. Þá er farið
lítillega inn á útskriftaráætlanir á bæklunarhluta HO-deildar FSA og síðan er
útskriftaráætlun fyrir mjaðmarbrotna sjúklinga gerð sérstök skil. Leitast er við að
draga saman hvaða upplýsingar þurfa að liggja fyrir og hverjir þurfi að vinna saman
til að útskrift þeirra sem mjaðmarbrotna gangi sem greiðast fyrir sig. Að lokum er
197
196