eerste gezang

SCHOQNHEDEN DER NATUUR. Vierde Gezang, a.17
Den boom als ingelijfd; en dus met zijne fappen
Vereend, verandert hij van fmaak en eigenfchappen.
Zij werken beide 't zelfde, en heden loopt zijn vogt («)
Door fijne buisjes en den ftam omher: het mogt
Niet ledig zijn, en is met nut thans een gevangen;
't Brandt als een leevenswei van 't uiterst heet verlangen,
Tot dat een gisting het bezielt, geeft vruchtbaarheid,
,En heeft een' milden groei door alles heen verfpreid.
6 Heerelij ke
(n) heden kopt zijn vogt] De omloop van het fap der vloeibaare
beftaanlijkheid in alle de deelen der plantgewasfen verfpreid,
i's een beweezene en aangenooméne waarheid in de Kruid- en
Boomkunde : maar het waare beginfel van dien omloop is één der
verborgenfte natuurgeheimen , die , gelijk S ENE CA deftig zich
uitdrukt, in het binnenjle kabinet haam verborgenheden Zijn opgefiooten:
in zijne Natuurkundige Onderzoekingen, VIIBoek 3.Hoofdft,
De verfcheidene gevoelens der Plant en Boomkundigen over die
ftoffe, zijn meest al onzekere gisfingen : wij Jaaten het onverstaanbaar
twisten over de groeiende ziel der gewasfen aan hen
over, en zeggen alleen, dat de ontdekking van den omloop der
groeiende fappen, in 't jaar 1667 door MALPIJIGIUS, Arts van
Paus INNOC. XII., 't eerst opgemerkt is; gelijk HARVEY,
Arts van den ongelukkigen Engelfchen Koning KAEIL I., in 't
jaar 1628, den omloop des bloeds in 't menfchelijk lichaam, *t eerst
heeft ontdekt: Daar is tusfchen die twee fraaie uitvindingen te
veel gelijkvormigheid dan dat ik de naamen van die twee groot»
mannen , die dezelve gedaan hebben , hier niet bijeen zoude
voegen.
o s