Sociaal kapitaal, levenslang leren en werk. Een verkennende analyse

hoofdstuk 8 | De relatie tussen sociaal146kapitaal en arbeidsmarktsuccesverenigingen en partnerschap een netwerk met de aanwezigheid van potentiëlehulpbronnen suggereren, zijn zoekkanalen en informatiebronnen voorbeelden vanhulpbronnen die werkelijk in de praktijk worden ingezet. De houding ten opzichtevan werken, de laatste groep indicatoren, verwijst naar de interpretatieve dimensievan sociaal kapitaal. De interpretatieve dimensie van sociaal kapitaal in verbandmet werk houdt het discours van betekenisvolle anderen in dat het eigen discoursof houding ten opzichte van werken kan beïnvloeden (zie hoofdstuk 1). We metenmet andere woorden hier de houding die de respondent zelf heeft, maar wekunnen het proces van hoe deze houding beïnvloed wordt door betekenisvolleanderen niet blootleggen. Omdat het theoretisch model over de relatie tussenlevenslang leren, sociaal kapitaal en werk (figuur 1.3 in hoofdstuk 1) aantoont datsociaal kapitaal door onder andere te participeren aan levenslang leren met de tijdkan veranderen, meten we wanneer mogelijk de aanwezigheid van sociaal kapitaalop verschillende momenten in de arbeidsloopbaan. Niettemin willen we de lezerer op wijzen dat de indicatoren voor sociaal kapitaal niet exhaustief zijn. Zo metenwe niet het volledige netwerk en de aanwezigheid van alle potentiële hulpbronnenof werkelijk ingezette hulpbronnen van de respondenten. Er werden binnenSONAR bijvoorbeeld geen vragen over familie (met uitzondering van de vragenover de socio-economische status van de ouders), kennis, vrienden of collega’sgesteld die ook tot het netwerk van de respondenten kunnen behoren. Tenslottewerd het hanteren van zoekkanalen en gebruikmaken van informatie enkelgemeten net voor of na de intrede op de arbeidsmarkt en niet tijdens de gehelearbeidsloopbaan.De meerderheid van de indicatoren in dit hoofdstuk zijn nominaal of ordinaal enbevatten vaak meer dan twee of drie categorieën. Daardoor nemen kruistabellenveel plaats in beslag en rapporteren we enkel de sterkte van het verband en designificantie van het verband in dit hoofdstuk. Wanneer een van de tweevariabelen nominaal is, gebruiken we de associatiemaat Cramer’s V. Wanneerbeide variabelen ordinaal zijn, gebruiken we de associatiemaat Gamma. Dewaarden voor de associatiemaat Gamma spreken voor zich en illustreren hoe desamenhang in elkaar zit. Maar omdat de waarden voor de associatiemaat Cramer’sV moeilijker te interpreteren zijn zonder de aanwezigheid van een kruistabel gevenwe in geval van significante verbanden toelichting.8.2 Lidmaatschap verenigingenLidmaatschap van verenigingen werd op twee verschillende manieren bevraagd:(1) lidmaatschap op het moment dat de respondent het initieel onderwijs verlaat;en (2) lidmaatschap tussen 21 en 26 jaar. Lidmaatschap op het moment van hetverlaten van het initieel onderwijs werd bevraagd in de laatste enquête op 29-jarige