De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

de stem van de meester
Et fust or contes de Campagne,
Dux de Braibant ou d’Osterice,
Puis qu’il a le coer gai et frice,
Amoureus, et je l’ai otel,
Nous sommes auques tout yevel. 18
(Al was hij graaf van Champagne, of hertog van Brabant of van
Oostenrijk: aangezien hij een warm hart heeft – galant en amoureus
– en ik ook, zijn we bijna helemaal gelijk.)
De verteller, die zich het pseudoniem Flos aanmeet, wisselt enkele
brieven met Rose. Er worden tips gegeven voor een succesvolle verleiding,
de amoureuze ontwikkelingen van Rose worden geschetst en
tevens wordt een aantal hoofse liederen uitgewisseld. En dan vraagt
Rose aan de verteller of die geen liefdesverhaal kan schrijven in de stijl
van Pyramus en Thisbe, Eneas en Dido of Tristan en Isolde. Aan dat
verzoek wil Flos graag voldoen. Hij zegt het verhaal aan Ovidius te
ontlenen, maar eigenlijk gaat het om een door Ovidius geïnspireerd
verhaal van eigen vinding. Het handelt over een dichter, Pynoteüs, die
een idyllisch leven leidt met zijn geliefde Neptisfelé totdat zij op een
dag wordt verslonden door leeuwen. Aanvankelijk is Pynoteüs ontroostbaar,
maar na een tijdje besluit hij zijn geliefde via de dichtkunst
opnieuw te scheppen en hij slaagt daar wonderwel in. De fictie wordt
werkelijkheid en Pynoteüs kan zijn leven met Neptisfelé voortzetten
alsof er niets is gebeurd.
Tevreden met zijn werk, laat Flos het verhaal over Pynoteüs eind
augustus aan Rose bezorgen. Hij verwacht snel een antwoord. Maar
ruim negen maanden lang hoort Flos niets van zijn goede vriend Rose.
Dan arriveert er niet alleen een brief van Rose, maar zelfs een heel
boekje dat zo’n twaalfhonderd verzen omvat. In dat boekje vertelt
Rose hetgeen hem in 1371 is overkomen. Op een nacht droomt hij dat
drie jonkvrouwen zich bij hem komen beklagen. Het zijn Rechtvaardigheid,
Medelijden en Redelijkheid die te kampen hebben met Hoogmoed.
Rose neemt het – in zijn droom – op voor de drie jonkvrouwen
en levert een veldslag tegen Hoogmoed. Er worden in het boekje allerlei
details gegeven over het verloop van de slag, maar de uitkomst is
dat Rose gevangen wordt genomen. Hij wordt opgesloten in een toren.
Het duurt lange tijd voordat hij uiteindelijk wordt bevrijd door een
‘adelaar’. Bij het wakker worden heeft Rose nog lang nagedacht over
deze droom en hij vraagt nu aan Flos om uitleg.
Wie enigszins thuis is in de Brabantse geschiedenis, realiseert zich
onmiddellijk dat de allegorische veldslag in de droom veel overeenkomsten
vertoont met de historische slag bij Bäsweiler op 22 augustus
128