De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

pagina 19 tot 24
19. De Ridder 1979a, 77; Heymans 1983, 26; Stein 1995, 333-338 (maar zie ook 348,
n. 78).
20. Heller 1880b, 403, r. 57; vgl. Stein 1995, 336.
21. Heller 1880b, 403, tussen r. 2 en 3.
22. Er wordt in de verleden tijd over senior Godefridus gesproken, dus een datering
tijdens de regering van Godfried jr. (1139-1142) lijkt het meest waarschijnlijk.
Overigens is de regel waarin gesproken wordt over het huwelijk van keizer Frederik
Barbarossa (keizer sinds 1155) duidelijk herkenbaar als een latere interpolatie
(vgl. Heller 1880b, 402, r. 57, noot y).
23. Deze genealogie van de huizen van Namen en Boulogne is op voorbeeldige wijze
uitgegeven door Genicot 1975a.
24. Genicot 1975a, 257-261 (versie 7). Zie over de ontstaansachtergrond van deze
oudste versie, Genicot 1975a, 273-279.
25. Eigenlijk was de grootvader van Godfried met de Baard (Lambrecht ii) niet de
zoon, maar de broer van Hendrik i. In de Brabantse genealogie is namelijk, net
als in de genealogie van Godfried van Bouillon (zie citaat), verwarring tussen
Hendrik i (zoon van Gerberga) en Lambrecht i (echtgenoot van Gerberga). Niet
Hendrik i, maar diens vader Lambrecht i was de overgrootvader van zowel
Godfried van Bouillon als Godfried met de Baard (Knetsch 1931, tafel 1 & 2).
26. Volgens de genealogie van Godfried van Bouillon had Gerberga nog een zus, Ermengarde.
In de Brabantse genealogie, die nooit zijtakken weergeeft, wordt deze
zus genegeerd (vgl. Genicot 1975a, 274-276).
27. Heller 1880b, 403, r. 2; vgl. Stein 1995, 331-332.
28. Stein 1995, 340-345.
29. Heller 1880b, 400-401. Overigens is in de Genealogia principum Brabantie nog
geen invloed merkbaar van de groep heiligenlevens die men aanduidt als de ‘faux
carolingiens’ (vgl. Stein 1995, 342-344).
30. Austria dicta fuit tunc regnum Lothariense (Heller 1880b, 401, r. 6).
31. Hic rex cesar erat, dux sextus Lothariensis, atque Brabantinus (Heller 1880b, 401, r.
21-22).
32. Bonenfant & Bonenfant-Feytmans 1968; Mohr 1976, 81-86; Van Mingroot 1980,
56-58.
33. Zie over de Grimbergse oorlog, die overigens nog zou aanslepen tot 1170,
Avonds 1982, 452-453; Deschamps 1989, 33-34.
34. Gorissen 1952, 79; Reusens 1896, 56.
35. Vgl. Hendrix 1990, 13. Overigens schijnt in de beginjaren van de abdij een zekere
Johannes het invloedrijk musicologisch traktaat De musica in Affligem te hebben
geschreven, zie Smith 1980.
36. Coppens 1948.
37. Verbesselt 1987, 29; Despy-Meyer & Gérard 1964, 28. Hendrik, jongere zoon van
Godfried i en broer van Aleide, werd in 1140 eveneens in Affligem begraven.
38. Vgl. over het belang van huiskloosters bij de ontwikkeling van dynastieke historiografie,
Bumke 1979, 44-53; Genicot 1975b, 42-43.
39. Bonenfant & Bonenfant-Feytmans 1968, 1146-1147; Mohr 1976, 86-88; Van
Mingroot 1980, 57-58.
40. Over de relatie tussen de hertog en de keizer handelt Bonenfant & Bonenfant-
Feytmans 1968. Zie voor de heiligverklaring van Karel de Grote vooral Folz
1950, 203-213 (Godfrieds aanwezigheid blijkt uit een oorkonde die is uitgegeven
door Appelt 1979, 429, r. 10). De literair-historische implicaties van het hoffeest
te Mainz zijn bestudeerd door Bumke 1989, 257-262 (voor Godfrieds aanwezigheid,
zie Smets 1908, 19).
173