De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

pagina 49 tot 54
86; Van Bussel 1994a, 105). Argumenten daarvoor zijn echter niet gegeven.
40. Bumke 1979, 189; vgl. Janssens 1989, 103.
41. Zie daarover ook Van Anrooij 1994b.
42. Dat deze Nederlandse teksten in de tweede helft van de dertiende eeuw in opdracht
van hertog Jan i zouden kunnen zijn geschreven, werd zonder overtuigende
argumenten geopperd door Claassens 1993a, 108-123. Overigens is het wel
mogelijk dat er een versie van het zwaanridderverhaal was verwerkt in de nu verloren
gedeelten van de zogenaamde Roman van Caesar, zoals gesuggereerd door
Van Anrooij 1994b, 290-291 (editie door Hegman 1976). Deze tekst werd vermoedelijk
geschreven aan het begin van de veertiende eeuw (vgl. Van den Berg
1992, 418 en hierna het hoofdstuk over Jan ii en Jan iii).
43. Smets 1908, 223; vgl. Avonds 1989, 32-33.
44. Janssens & Jongen 2001, 22, vs. 7-11; vgl. Janssens 1987c, 91-92; Janssens 1988,
52.
45. Janssens & Jongen 2001, 67, vs. 1790-1794.
46. Constans 1904-1912, dl. 2, vs. 13911. Ten onrechte is gesteld dat ook de wapenbeschrijving
in vers 13994 betrekking heeft op Hector (Knuttel 1938, 101; Van
Anrooij 1998, 67). Van het daar beschreven gouden wapen met de twee leeuwen
wordt expliciet aangegeven dat het wordt gedragen door koning Phelis, nota bene
de directe tegenstander van Hector (Premerains vint li reis Phelis: armes ot d’or
a lions bis; Constans 1904-1912, dl. 2, 335, vs. 13993-13994).
47. Janssens & Jongen 2001, 56, vs. 1336-1337. De misleidende interpunctie – met
een komma voor en na ghecroent – heb ik niet overgenomen.
48. Van Anrooij 1998; Janssens & Jongen 2001, 17-18; vgl. eerder reeds Knuttel
1938, 101-102; Van Oostrom 1982, 30-31 (= 1992, 56-57); Janssens 1987a, 82-83;
Janssens 1987c, 96-103 en Janssens 1989, 123-125.
49. Dat eerdere onderzoekers meenden dat de Trojeroman ook buiten Maerlant om is
overgeleverd, komt doordat er reeds in de veertiende eeuw een bloemlezing werd
gemaakt waarbij de Trojeroman (in drie gedeelten) wederom werd losgekoppeld
van de omvangrijke Historie van Troyen (zie Janssens 1987b).
50. Vgl. Janssens 1986b.
51. De Pauw & Gailliard 1889-1892, dl. 1, 277, vs. 9529-9531.
52. Vgl. Van Anrooij 1998, 67-68; Janssens 1985, 357-358.
53. Constans 1904-1912, dl. 2, 330, vs. 13907-13911.
54. Van den Berg 1991, 77; vgl. Van den Berg 1983, 205-206. De taalkundige situering
van Segher Diengotgaf wordt overigens wel bemoeilijkt doordat de Trojeroman
uitsluitend is overgeleverd via de in Holland en Zeeland werkzame Vlaming
Jacob van Maerlant.
55. Van Anrooij oppert dat de Trojeroman werd geschreven als reactie op een tekst
die omstreeks 1200 aan het Thuringse hof was ontstaan, het Liet von Troye van
Herbort von Fritzlar. Bekendheid van deze tekst aan het Brabantse hof acht hij
mogelijk vanaf 1240, het jaar waarin hertog Hendrik ii huwde met Sofia van
Thuringen. Behalve dat het Liet von Troye een heraldisch knipoogje bevat – Hercules
draagt het Thuringse wapen – zijn er vooralsnog geen aanwijzingen dat de
Duitse tekst inderdaad van invloed is geweest op het werk van Segher (vgl. Van
Anrooij 1998). Zie voor de datering van de Trojeroman tevens Janssens 1989,
123-125.
56. Van Anrooij 1998, 69-70; Paravicini 1993, 118.
57. Een ander argument dat in het verleden werd gegeven, betreft de vermeende Trojaanse
afstamming van de Brabantse dynastie (bijv. Van Oostrom 1982, 30-31 =
179