De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be
De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be
De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
hendrik iii en zijn weduwe ( 1248-1267)<br />
Raoul <strong>de</strong> Soissons, <strong>de</strong> door <strong>de</strong> hertog aangewezen rechter, was een<br />
e<strong>de</strong>lman uit <strong>de</strong> grafelijke familie <strong>van</strong> Soissons. Uit <strong>de</strong> lie<strong>de</strong>ren die <strong>van</strong><br />
hem zijn overgeleverd, blijkt dat Raoul nauwe contacten on<strong>de</strong>rhield<br />
met graaf Thibaut iv <strong>van</strong> Champagne en met Karel <strong>van</strong> Anjou, <strong>de</strong><br />
graaf die door Gil<strong>be</strong>rt werd aangeduid als rechter. 22 Karel <strong>van</strong> Anjou<br />
staat eveneens <strong>be</strong>kend als dichter. Hij schreef minstens twee lie<strong>de</strong>ren<br />
en hij nam <strong>de</strong>el aan een jeu-parti met <strong>de</strong> trouvère Perrin d’Angicourt.<br />
Als broer <strong>van</strong> graaf Robrecht i <strong>van</strong> Artesië – en <strong>van</strong> koning Lo<strong>de</strong>wijk<br />
ix <strong>van</strong> Frankrijk – was Karel <strong>van</strong> Anjou trouwens verzwagerd met<br />
Machteld, <strong>de</strong> hierboven reeds genoem<strong>de</strong> zus <strong>van</strong> hertog Hendrik iii<br />
<strong>van</strong> Brabant. In <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis <strong>van</strong> <strong>de</strong> Lage Lan<strong>de</strong>n speel<strong>de</strong> hij een<br />
opmerkelijke rol door na <strong>de</strong> slag bij Westkapelle namens <strong>de</strong> Dampierres<br />
aanspraken te maken op Henegouwen. Hij werd echter verdreven<br />
door <strong>de</strong> Duitse koning Willem <strong>van</strong> Holland. Uitein<strong>de</strong>lijk had Karel<br />
<strong>van</strong> Anjou meer succes in het zui<strong>de</strong>n: in 1265 werd hij tot koning <strong>van</strong><br />
Napels gekroond. 23 Het is overigens niet <strong>be</strong>kend hoe Karel <strong>van</strong> Anjou<br />
en Raoul <strong>de</strong> Soissons heb<strong>be</strong>n geoor<strong>de</strong>eld over <strong>de</strong> discussie tussen Gil<strong>be</strong>rt<br />
<strong>de</strong> Berneville en Hendrik <strong>van</strong> Brabant. Het was immers niet gebruikelijk<br />
dat het oor<strong>de</strong>el bij een jeu-parti op schrift werd gesteld.<br />
<strong>De</strong> contacten tussen <strong>de</strong> trouvères waren vooral ook zo sterk doordat<br />
zij dikwijls minnelie<strong>de</strong>ren aan elkaar opdroegen. Hierboven zagen<br />
we reeds dat hertog Hendrik iii <strong>van</strong> Brabant een lied had gericht aan<br />
<strong>de</strong> graaf <strong>van</strong> Vlaan<strong>de</strong>ren. Maar zelf ontving hij ook verschillen<strong>de</strong> lie<strong>de</strong>ren,<br />
per brief of per jongleur. Carasaus, een dichter die voornamelijk<br />
in kringen <strong>van</strong> het Vlaamse hof lijkt te heb<strong>be</strong>n verkeerd, had een speciale<br />
boodschap voor <strong>de</strong> hertog in Leuven:<br />
Droit a Louvaig fai, chançon, mon message:<br />
Di a Henri k’il n’ait pas cuer volaige,<br />
Mais laist Amors avoc li remanoir,<br />
Se il pour li ose emprendre a valoir. 24<br />
(Lied, breng mijn boodschap rechtstreeks naar Leuven en zeg tegen<br />
Hendrik dat hij geen wispelturig hart moet heb<strong>be</strong>n, maar dat hij <strong>de</strong><br />
Lief<strong>de</strong> bij zich moet hou<strong>de</strong>n en dat hij moet durven <strong>be</strong>ginnen haar<br />
waardig te zijn.)<br />
En <strong>de</strong> Artesische trouvère Perrin d’Angicourt – <strong>be</strong>vriend met Gwij<strong>de</strong><br />
<strong>van</strong> Dampierre en Karel <strong>van</strong> Anjou en bovendien goed thuis in het literaire<br />
milieu <strong>van</strong> Atrecht – was er al evenzeer <strong>van</strong> doordrongen dat <strong>de</strong><br />
Brabantse vorst grote interesse koester<strong>de</strong> voor hoofse minnelyriek:<br />
63