13.01.2013 Views

De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

hendrik i en hendrik ii ( 1190-1248)<br />

Een <strong>de</strong>el <strong>van</strong> dien dat daer gescie<strong>de</strong>,<br />

Heb<strong>be</strong>n ghehoert veel lu<strong>de</strong>,<br />

Mer diet Romans maecten en<strong>de</strong> screef,<br />

Hy vergat – ic en weet waert bleef –<br />

Een <strong>de</strong>el <strong>de</strong>r <strong>be</strong>ster aventueren. 44<br />

(Een <strong>de</strong>el <strong>van</strong> wat er daar (voor Troje) ge<strong>be</strong>urd is, heb<strong>be</strong>n veel mensen<br />

al gehoord, maar vreemd genoeg vergat <strong>de</strong>gene die <strong>de</strong> Franse<br />

tekst heeft geschreven, een <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>be</strong>ste avonturen.)<br />

Hierna schetst <strong>de</strong> dichter een luisterrijk <strong>be</strong>eld <strong>van</strong> het door <strong>de</strong> Grieken<br />

<strong>be</strong>leger<strong>de</strong> Troje. Aan het hof <strong>van</strong> koning Priamus blijkt <strong>de</strong> hoofsheid<br />

tot een levenskunst te zijn verheven. Voor <strong>de</strong> Trojanen en hun bondgenoten<br />

is er kennelijk niets hogers op <strong>de</strong> wereld dan <strong>de</strong> hoofse lief<strong>de</strong>.<br />

Dat die lief<strong>de</strong> ook zijn problematische kanten kent, toont Segher met<br />

enkele subtiele dialogen die zijn gesitueerd in <strong>de</strong> tuin <strong>van</strong> het koninklijk<br />

paleis. Dit openingsge<strong>de</strong>elte <strong>van</strong> <strong>de</strong> roman heet daarom ook wel<br />

tPrieel <strong>van</strong> Troyen (‘<strong>De</strong> Trojaanse lusthof’).<br />

Na het eerste <strong>de</strong>el – waar<strong>van</strong> in<strong>de</strong>rdaad geen equivalent te vin<strong>de</strong>n is<br />

bij Benoît <strong>de</strong> Sainte-Maure – volgt een <strong>de</strong>el dat een vrije vertaling is<br />

<strong>van</strong> twee episo<strong>de</strong>s uit <strong>de</strong> Roman <strong>de</strong> Troie. Na een wapenstilstand <strong>van</strong><br />

veertig dagen is <strong>de</strong> tijd aangebroken om te gaan on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>len over<br />

het al dan niet hervatten <strong>van</strong> <strong>de</strong> strijd. Bij <strong>de</strong> ontmoeting tussen Hector,<br />

die als oudste zoon <strong>van</strong> koning Priamus <strong>de</strong> Trojanen vertegenwoordigt,<br />

en Achilles, <strong>de</strong> ver<strong>be</strong>ten Griekse aanvoer<strong>de</strong>r, blijkt dat er<br />

<strong>van</strong> vre<strong>de</strong> geen sprake kan zijn. Reeds <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> dag treffen <strong>de</strong> legers<br />

elkaar in een waanzinnige veldslag. Segher <strong>be</strong>schrijft in geuren en<br />

kleuren het verloop <strong>van</strong> <strong>de</strong> strijd: hoef<strong>de</strong>, voete en<strong>de</strong> arme en<strong>de</strong> han<strong>de</strong><br />

scloech men daer af, so dattet bloet hem uyt allen le<strong>de</strong>n woet en<strong>de</strong> heeft ghemaect<br />

al root dat gras dat te voren groen was. 45 Maar <strong>de</strong> Grieken en <strong>de</strong><br />

Trojanen blijken aan elkaar gewaagd. Zelfs na een maand waarin vrijwel<br />

onafgebroken slag wordt geleverd, komt er geen dui<strong>de</strong>lijke overwinnaar<br />

uit <strong>de</strong> strijd naar voren. <strong>De</strong> verliezen zijn aan <strong>be</strong>i<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n amper<br />

te overzien.<br />

Zoals in <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>leeuwen gebruikelijk was, koos Segher in zijn Trojeroman<br />

partij voor <strong>de</strong> Trojanen. Dat hij het werk <strong>be</strong>doel<strong>de</strong> voor een<br />

publiek aan het Brabantse hof, wordt <strong>be</strong>argumenteerd op grond <strong>van</strong><br />

een <strong>de</strong>tail in het tekstge<strong>de</strong>elte dat uit het Frans werd vertaald. Het <strong>be</strong>treft<br />

<strong>de</strong> <strong>be</strong>schrijving <strong>van</strong> het wapen <strong>van</strong> <strong>de</strong> Trojaanse koningszoon<br />

Hector. In <strong>de</strong> Franse tekst wordt over dat wapen uitsluitend gezegd<br />

dat er twee leeuwen op te zien waren (l’escu ... a dous lions). 46 <strong>De</strong> vertaling<br />

<strong>van</strong> Segher is uitgebrei<strong>de</strong>r:<br />

51

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!