De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

johanna en wenceslas ( 1356-1406)
Girard d’Amiens – het licht zag. 29 Mogelijk hangt die keuze samen met
de literaire voorkeur van Wenceslas en diens echtgenote. Het is althans
opvallend dat er in de hofrekeningen, juist in deze jaren, meermaals
sprake is van Arturromans. Zo laat de hertogin in 1375/1376 een ‘boek
geheten Lancelot’ verluchten door een zekere Jan de Walsche. En een
jaar later heeft de hertog een ‘Franstalig boek met de geschiedenis van
Meliadus’ – niet te verwarren met de Meliador – opnieuw laten inbinden
door de Brusselse boekbinder Godevaert Bloc. In januari 1384
blijkt bovendien dat de hertog, die dan kort tevoren is overleden, aan
dezelfde Godevaert ook nog opdracht had gegeven voor het opnieuw
inbinden en volledig reparen van ‘een groot boek geheten Lancelot’ en
‘een boek dat handelt over Jozef van Arimathea’. Al deze boeken werden
aan het Brabantse hof letterlijk stukgelezen. 30
De Meliador is niet enkel door het rijm een bijzondere Arturroman.
Opmerkelijk is ook de chronologische situering aan het prille begin
van koning Arturs regering, zo’n tien jaar voordat helden als Gawein,
Lancelot, Perceval en Galahad ten tonele verschijnen. De rode draad
in het verhaal wordt gevormd door een queeste die door koning Artur
wordt aangekondigd op verzoek van Hermondine, dochter en erfgenaam
van de koning van Schotland. Zij belooft in het huwelijk te treden
met de ridder die zich in een periode van vijf jaar het meest weet te
onderscheiden. Op die manier hoopt ze te ontkomen aan de avances
van Camel de Camois, een ietwat opdringerige edelman. Dat doel
wordt al snel bereikt. Bij het eerste toernooi dat in het kader van de
queeste wordt georganiseerd, komt Camel om het leven door toedoen
van een jonge ridder uit Cornwall die op zijn schild een gouden zon
draagt: Meliador, le chevalier au soleil d’or zoals het rijmend wordt gezegd.
Het zal wel niemand verbazen dat deze Meliador bij de toernooien
die volgen steeds meer eer verwerft en na enkele tienduizenden verzen
inderdaad huwt met de Schotse schone aan wie hij zijn hart heeft
verloren. 31
De grote lijn van dit verhaal sloot probleemloos aan bij hetgeen Johanna
en Wenceslas konden verwachten op basis van hun kennis van
de Arturepiek, al ontbreekt het mysterieuze dat veel van deze vroegere
teksten kenmerkt. Ook de beschrijving van de toernooien – met alle
technische details van dien – zullen niet echt voor verrassingen hebben
gezorgd. Het speciale van de Meliador schuilt niet in de epische vertelling
als zodanig, maar in de wijze waarop inzicht wordt gegeven in het
gevoelsleven van de personages. Net zoals in de Prison amoureuse,
wordt ook in de Meliador dikwijls een spel gespeeld met droom en werkelijkheid.
Meteen aan het begin van de roman staan de gevoelens centraal
van Camel de Camois, de man die zo graag met Hermondine wil
trouwen. Zijn probleem is dat hij lijdt aan somnambulisme, hij is met
131