De stem van de meester. De hertogen van - middelnederlands.be

de stem van de meester
ren overleden – sloot de hertog namens zijn zus een lucratieve huwelijksovereenkomst
met koning Filips iii van Frankrijk, de opvolger
van Lodewijk ix. In de majestueuze Sainte-Chapelle in Parijs werd
Maria op 24 juni 1275 gekroond tot koningin van Frankrijk. Tal van
hoge gasten uit Frankrijk en het Duitse Rijk waren speciaal voor de
plechtigheid naar de Franse hoofdstad gekomen, hetgeen leidde tot
een nooit gezien vertoon van pracht en praal. Toen de nieuwe koningin
goed en wel haar entree had gemaakt aan het Franse hof, moest ze
echter vaststellen dat haar echtgenoot nauwelijks greep had op het koninklijk
beleid. Filips iii liet zich namelijk sterk leiden door Pierre de
la Broce, een kamerheer die duidelijk profiteerde van zijn vertrouwenspositie.
In enkele jaren tijd had de kamerheer zich opgewerkt tot een
van de rijkste en machtigste mannen van Frankrijk. Maria van Brabant
hoopte daar nu verandering in te kunnen brengen. Samen met
hertog Jan en enkele andere familieleden – waaronder de graaf van Artesië
en de hertog van Bourgondië – wilde ze meer zeggenschap krijgen
aan het Franse hof. Een botsing met Pierre de la Broce werd onvermijdelijk.
4
In het voorjaar van 1276, nog geen jaar na de kroning van Maria
van Brabant, kwam een kanunnik uit Laon aan het Franse hof verkondigen
dat koning Filips zich te buiten ging aan tegennatuurlijke
zonden. Twee befaamde zieneressen – onder wie de Loonse mystica
Elisabeth van Spalbeek – zouden hebben voorspeld dat de koning binnen
een halfjaar een van de kinderen uit zijn eerste huwelijk zou verliezen,
als hij zijn zondige leefwijze niet op zou geven. In de zomer van
1276 kwam deze voorspelling uit. Kroonprins Lodewijk stierf onder
mysterieuze omstandigheden. Het was alsof de koning op goddelijke
wijze was bestraft voor zijn hechte relatie met de kamerheer. Achteraf
bezien is het echter veel waarschijnlijker dat de dood van de prins was
bewerkstelligd door koningin Maria of iemand uit haar naaste omgeving,
zoals trouwens ook de onheilspellende woorden van de kanunnik
opgezet spel moeten zijn geweest. Koningin Maria en haar familieleden
koesterden zonder enige twijfel de hoop dat Pierre de la Broce na
de dood van de kroonprins als homoseksueel zou worden ontmaskerd
en veroordeeld. Toch gebeurde dat niet, althans niet onmiddellijk. Zowel
de koning als zijn kamerheer besefte dat niet een goddelijk ingrijpen,
maar een vergiftiging het overlijden van de prins moest hebben
veroorzaakt. Pierre de la Broce verdacht openlijk de koningin en haar
entourage. Toen bekend raakte dat nota bene Elisabeth van Spalbeek
met de beschuldigende vinger in de richting van de koningin had gewezen,
werden Maria en haar verwanten steeds meer in het nauw gedreven.
In januari 1278 nam de zaak echter een verrassende wending. Tegenover
een uitgebreide onderzoekscommissie ontkende Elisabeth van
76