Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu
Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu
Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
134 İstanbul <strong>Barosu</strong> Yayınları<br />
ilişkisinin gündeme geleceğini düzenliyor. Sonra da holding ilişkisinde<br />
denetim nasıl olacak, bağlı şirketler topluluğunun ortak bilânçosu, ona<br />
konsolide bilânço diyoruz, konsolide bilânço nasıl olacak, kim tarafından<br />
düzenlenecek, ana şirketin yavru şirketlere zarar vermesi halinde<br />
bir sorumluluğu söz konusu olacak mı, ana şirketin toplumda yarattığı<br />
hâkimiyeti, güveni suiistimal etmesi halinde bir sorumluluğu olacak mı,<br />
bütün bunların ayrıntılarıyla hükme bağlandığını görüyoruz. Özellikle<br />
202’yle 209. maddelerde bu sorumluluk ilişkilerinin düzenlendiğini görüyoruz.<br />
Anonim şirketlere geçebiliriz artık, çünkü ekonomik önem itibarıyla<br />
en önemli şirket tipi anonim şirket, ama bu arada limitet şirketlere haksızlık<br />
etmeyelim. Biliyorsunuz ülkemizde sayı itibarıyla şu anda en çok<br />
limitet şirket var, ama sahip olduğu ekonomik güç ya da ekonomik sektörlerdeki<br />
hâkimiyeti nedeniyle en önemli şirketin ya da çıkan ihtilafların<br />
oranı bakımından en ihtilaflı şirketin anonim şirket olduğu söylenebilir.<br />
Onun içindir ki yeni kanunda anonim şirket bakımından çok temel ve<br />
önemli bazı değişikliklere rastlıyoruz. Bunları ana başlıklar halinde inceleyelim,<br />
önemli gördüklerimizin biraz da detayına girmeye çalışalım.<br />
Mevcut kanunumuzda anonim şirketlerin kuruluşu bakımından ani ve<br />
tedrici olmak üzere iki kuruluş türü var. İkisi arasındaki temel fark neydi<br />
Tedrici kuruluş daha kuruluş aşamasında şirketin kurucuları şirketin<br />
paylarının bir kısmını kendileri taahhüt ediyor, kalan kısım için<br />
halka müracaat ediyorlar. Yani daha kuruluş aşamasında halkı şirkete<br />
ortak etmek için, daha doğrusu kurulur kurulmaz halka açık statüsünü<br />
kazanacak bir şirket kurmak için başvuracağınız kuruluş türü tedrici<br />
kuruluş türü olabiliyor. Oysa ani kuruluşta şirketin bütün paylarını kurucular<br />
kendileri taahhüt ediyorlar, ani kuruluş çok basit, hızlı, az masraflı<br />
olan bir kuruluş türüdür. Bizim insanımız da gerçekten çok pratik<br />
ve pratik zekâlı bir millet olduğu içindir ki tedrici kuruluş zahmetlidir,<br />
hiç biz bununla uğraşmayız, halk açılmak istersek önce şirketimizi hele<br />
bir kuralım, şu tüzel kişilik bir ortaya çıksın, sonradan gerekirse sermaye<br />
artırımı yoluyla ya da mevcut payların halka arzı yoluyla halka açılırız<br />
biçiminde bir mantık takip ettikleri için tedrici kuruluş hemen hemen<br />
hiç uygulanmadı. Ben öğrencilerime örnek vermek için örnek aradığımda<br />
dahi bulamadım, bilen varsa lütfen bana söylesin tedrici usulde kurulan<br />
bir anonim şirket şu ana kadar oldu mu, benim tespit edebildiğim kadarıyla<br />
olmadı. Şimdi biz bu hükümleri nereden almıştık İsviçre Borçlar<br />
Kanunundan almıştık, İsviçre hukukunda 1991 revizyonu sırasında İsviçre<br />
Borçlar Kanunundaki anonim şirketin kuruluşuna dair tedrici ku-