Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu

144 İstanbul Barosu Yayınları
sına uymuyor veya sermayenin korunması ilkesini gözetmiyorsa, pay
sahiplerinin özellikle vazgeçilmez nitelikteki haklarını ihlal ediyor veya
bu hakların kullanımını kısıtlıyor ya da güçleştiriyorsa ve nihayet diğer
organların devredilemez yetkilerine giriyor ve bu yetkilerin devrine ilişkin
oluyorsa yönetim kurulu kararları batıl olur ve butlanın tespiti mahkemeden
talep edilebilir diyor, bu da yepyeni bir düzenleme.
Tabii yokluk ve butlan yaptırımlarının medeni hukukta özel bir önemi
var. Çünkü bir hukuki işlemin ya da bir kararın batıl ya da yok olduğunun
tespiti her ilgili tarafından herhangi bir süreye bağlı olmaksızın
her zaman talep edilebilir. Hâkim de önüne gelen bir dava dosyasından
yokluk ya da butlanı gerektiren bir ihlalin varlığını tespit ederse resen
yokluk ya da butlanın tespiti yönünde karar verebilir. Oysa iptal davaları
böyle değil, ancak ilgili iptal davası açarsa ve iptal sebebi tahakkuk
ederse hâkim bir kararın ya da bir işlemin iptaline karar verebiliyor. Örneğin
mevcut kanunda genel kurul kararlarının iptali bakımından 381
ve devamı maddelerinde böyle bir düzenleme var.
Şimdi demin değindiğim denetçilik konusuna tekrar dönersek organlaşmada
farklılık, denetim düzeninde değişiklik yapıldı dedik. Özellikle
denetçi seçilecek kişinin nitelikleri bu noktada önemli, şöyle ki, kaç kişiyi
denetçi seçeceğiz Bu noktada kanunun 1523. maddesi şirketleri
iki gruba ayırıyor küçük ve orta ölçekli şirketler, büyük ölçekli şirketler
diye. Bu ayrımın ölçütü de aynı maddede gösterilmiş. Demek ki 1523.
maddeye göre şirketleri iki gruba ayırdık, diyelim anonim şirketin küçük
ya da orta ölçekli mi ya da büyük ölçekli mi olduğuna karar verdik. Buna
bağlı olarak küçük ve orta ölçekli anonim şirketlerde en az bir muhasebeci
ya da mali müşavir denetçi seçilir, büyük ölçekli şirketlerdeyse
ortakları mali müşavir veya muhasebeci olan bağımsız denetleme kurumuyla
bir denetim sözleşmesi yapılması gerekir diyor. Demek ki bir ya
da birkaç kişiyle mi denetim sözleşmesi yapılacak, bir şirketle mi denetim
sözleşmesi yapılacak, bu 1523. maddeye göre ve TTK’nın 400. maddesine
göre karar verilmesi gereken bir konu. Burada tabii denetçilerin
bağımsız olmasını sağlayıcı kıstasların neler olduğu da kanunun 400 ve
devamı maddelerinde düzenlenmiş. Bu arada genel kurulların işleyişi de
özellikle genel kurul yeter sayıları bakımından da mevcut kanunun 388.
maddesinden oldukça farklı toplantı ve karar yeter sayıları düzenlenmiş.
Özellikle ana sözleşme değişikliği için yapılacak toplantılarda ve alınacak
kararlarda uygulanacak nisaplar kanunumuzun 407, 418 ve 421. maddelerinde
düzenlenmiş. Bu arada bir başka yenilik mevcut sistemimizde
anonim şirket genel kurul toplantılarında mutlaka ve mutlaka hükümet