Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu

Staj Eğitim Merkezi Cumartesi Forumları 4
237
muhatap oluyor. Yani avukatın ücret alacağından dolayı hapis hakkını
kullanabilmesinin birinci koşulu genel hapis hakkında da olduğu üzere
alacağın muaccel hale gelmesidir, ama avukatla müvekkil arasında
ücret sözleşmesi yoksa ya da geçersizse muacceliyet ne zaman olacak
Mesela, sözlü olarak konuşmuşsunuz, demişsiniz ki, işin başında ben
bu ücret alacağımın yarısını alırım. O arada da bir başka parası geldi ve
siz de ücret alacağınız olarak o parayı aldınız. Sözleşme yok, sözleşme
yoksa avukatın ücret alacağı işin bitiminde muaccel hale gelir, ama daha
iş bitmedi. İş bitmediğine göre muaccel olmadı, muaccel olmadığına göre
hapis hakkını haksız kullandınız, hapis hakkını haksız kullandığınıza
göre güven ilişkisini zedelediniz, azliniz haklıdır. Dolayısıyla öncelikle
alacağı muaccel olduğunu tespit etmek gerekir.
Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu’nun getirdiği iki koşul önemli.
Yalnız bu koşullar hapis hakkının haklı veya haksız olduğuna ilişkin
hukuk mahkemelerinde görülecek davada tartışma konusu yapılmayacaktır.
Yani bu koşullara uymasa bile avukatın hapis hakkını kullanması
mahkemeler nezdinde haklı kabul edilecek, ancak avukat disiplin
hukuku bakımından yaptırımla karşılaşacaktır. Bu şartlardan birincisi
avukatın ücret alacağını hapis hakkına konu yapmadan önce müvekkilini
aldığı paradan bilgilendirmesi ve onun hesaplaşmaya davet etmesi
zorunluluğudur. Bu, avukatın 34. Maddedeki ağırlaştırılmış özen yükümlülüğünden
kaynaklanır. Sizin şu dosyanız nedeniyle şu kadar parayı
tahsil ettim, benim sizden 2 000 lira alacağım var bu nedenle bu 2
000 lirayı keseceğim, şu kadar gün içerisinde gelin isterseniz konuşalım
şeklinde derhal bilgi vermek gerekliliği söz konusudur. Diğer şart da tartışmalı
olmakla beraber, bence doğru bir şart, Disiplin Kurulu alacağını
garameten hapse konu yapabileceğini belirtiyor. Örneğin, avukat 100
000 liralık bir icra takibi yaptı ve bundan dolayı da 10 000 lira ücret
hakkı doğdu. Borçlu bu dosyaya 10 000 lira para yatırdı. Borçlu taksit
taksit ödemeye başladı ve 10 000 liralık taksitler halinde ödeyecek. Türkiye
Barolar Birliği Disiplin Kurulu 10 000 liranın tamamının avukat
tarafından ücret alacağına mahsuben tutulmasını disiplin hukukuna ve
meslek ilkelerine aykırı buluyor. “Mademki alacağın yüzde 10’u yatırıldı,
siz de alacağınızın yüzde 10’unu kesin, aksi takdirde avukat sadece kendi
alacağını, önce kendi alacağını düşünen, bu alacağın peşinde olan bir
kişi olarak algılanır” şeklinde yorumluyor. Alacağın kalanı artık tahsil
edilemez hale gelirse, yani borçlu iki taksit daha ödeyip, ondan sonra
ödemezse ve takip aciz belgesiyle sonuçlanırsa müvekkilin şöyle bir itirazı
olacaktır: “Tabii sen kendi alacağını aldın, o yüzden bizi artık takip