Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu

80 İstanbul Barosu Yayınları
çıkarmıyorsa, alan razı, veren razıysa birisi kullanmakta devam ediyorsa,
öbürü de kirayı almakta devam ediyorsa zımnen tecdit edilmiş sayılır” diyor
263. madde bugünkü kanun, belirsiz süre için tecdit edilmiş sayılır.
Yani belirsiz süreli kira sözleşmesine dönüşür, ama tecdit edilmiş sayılır.
Yani yenilenme olur. Şimdi bu tecdit dediğine göre doktrinde tartışmalı
olmakla beraber açıkça kanun yenilenme dediğine göre şöyle bir sonuç
kendini gösteriyor: O kira sözleşmesi için verilen rehinler, kefaletler, yani
feri haklar, teminatlar hepsi düşer. Çünkü tecdit borcun düşme sebebidir.
O eski sözleşme yalan olmuştur, artık bitmiştir, bütün ferileriyle
yalan olmuştur, tarih olmuştur. Yeni bir sözleşme, teminatsız bir sözleşmedir
meğerki yeni teminat verilsin, gösterilsin. Şimdi hukuki durum
budur bugün, ama yeni kanun 327. maddesinde şöyle diyor: “Açık veya
örtülü biçimde bir süre belirlenmişse -yani belirli süreli sözleşmeyse- kira
sözleşmesi bu sürenin sonunda kendiliğinden sona erer”. Onu biliyoruz,
devam ediyor: “Taraflar bu durumda açık bir anlaşma olmaksızın kira
ilişkisini sürdürürlerse kira sözleşmesi belirsiz süreli sözleşmeye dönüşür”.
Bugünkü kanun tecdit edilmiş sayılır diyor belirsiz süreli sözleşme
olarak tecdit edilir, yenilenir diyor, yeni Borçlar Kanunu belirsiz süreli
sözleşmeye dönüşür diyor. Burada inşallah hepimiz yaşarız görürüz
bunu, doktrinde ve Yargıtay kararlarında bir yığın duraksama olacaktır,
bir yığın problem çıkacaktır. Dönüşme ne demek Bizim hukukumuza
üçüncü bir terim yerleşmiştir, dönüşme. Şimdi tecdidi biliyoruz, 6570
Sayılı Kanun uzama diyor. Yani kira biliyorsunuz 6570 Sayılı Kanun’da
süre bitince eğer kiracı 15 gün önceden yazılı bildirimde bulunup, sözleşmeyi
sona erdirmezse kiralayanın böyle bir hakkı yok. Sözleşme her
defasında bir sene, bir sene uzar, uzama 263. maddede tecdit yenileme,
şimdi bu hükümde de üçüncü bir kavramla karşılaşıyoruz dönüşme.
Ne demek dönüşme, soru işareti var. Yani burada büyük bir problem
yaşanabilir. Çünkü tatbiki önemi var, o kefaletler, rehinler ne olacak
Düşecek mi, devam mı edecek Mesela bu.
Mevcut Borçlar Kanunu 262. maddesi bir hayli anlaşılması zor ve
ona birçok yerde ona atıf yapılması sebebiyle gene uygulanması zor bir
hükümdü. Bu 262. maddeyi değiştirdi yeni kanun, 328, 329, 330. maddeleriyle
değişik düzenleme getirdi, onları geçiyorum.
335. madde yeni bir hüküm, kiralananın gözden geçirilmesi ve kiracıya
bildirme başlıklı. Yani geri verilme sırasında kiralanan durumu gözden
geçirecek ve kiracının sorumlu olduğu eksik ve ayıplar varsa hemen
yazılı olarak bildirecek. Bugünkü kanunda böyle bir şey yok. Bu bildirim
yapılmazsa kiracı her türlü sorumluluktan kurtulacak. Buna dikkat, de-