Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu

86 İstanbul Barosu Yayınları
yoksa problem çıkıyordu. Kanun yedek bir hukuk kuralı olarak bunu
getirmiştir. Bunları da ödemek zorundadır kardeşim diyor.
342. madde yepyeni bir hüküm, bu gene tatbikatta çok önem arz
eden depozit veya depozitoyla ilgili. Çok enteresan bir hüküm bu, şimdi
tatbikatta bugün nasıl oluyor Evimi ben kiraya veriyorum, diyorum ki,
2-3 aylık kira bedeli kadar da depozit ver. Bu depoziti alıyorum ve çoğu
kez de kiraya verenler şöyle yapıyorlar: Dövize yanaşmıyorlar, altına yanaşmıyorlar,
TL olarak alıyor ve enflasyon sebebiyle erittikten sonra aynı
parayı verebilsin diye. Buna bir çare getirmeye çalışmış kanun koyucu.
Bakın, yeni 342. maddede şöyle diyor: “Konut ve çatılı işyeri kiralarında
sözleşmeyle kiracıya güvence verme borcu getirilmişse bu güvence 3 aylık
kira bedelini aşamaz”. Birinci sınırlama budur. Şu halde sen artık 3 aylık
kira bedelinden fazla alamazsın. Alırsan üst tarafı geçersiz olur. Yani
dikey butlan, yukarıdan keseceksiniz. İkincisi, güvence olarak para veya
kıymetli evrak verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı kiraya verenin onayı
olmaksızın çekilmemek üzere parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırır.
Kıymetli evrak ise bir bankaya depo eder. Şimdi kıymetli evrak bankaya
depo edilecek, paraysa bir vadeli hesaba yatırılacak kiracı, kimin adına
Kendi adına yatıracak, ama kiraya verenin onayı olmaksızın banka ona
iade etmeyecek, böyle bir hesap. Banka güvenceleri ancak iki tarafın
rızasıyla veya icra takibinin kesinleşmesiyle ya da kesinleşmiş mahkeme
kararına dayanarak geri verebilir diyor. Demek ki, iki tarafın rızasıyla
geri verebilir veya ilişki bitmiştir, bir mahkeme kararı vardır. Bu güvencenin
geri verilmesini emrediyor veya güvenceyle ilgili kesinleşmiş bir
takip vardır, o zaman banka verebilecektir diyor. Bu hüküm çok değişik
ve yeni bir hükümdür. Kiraya veren kira sözleşmesinin sona ermesini
izleyen 3 ay içinde kiracıya karşı kira sözleşmesiyle ilgili bir dava açtığını
veya icra ya da iflas yoluyla takibe giriştiğini bankaya yazılı olarak bildirmemişse
banka kiracının istemi üzerine güvenceyi geri vermekle yükümlüdür.
Kira ilişkisi bitti, 3 ay da geçti, yani bir dava açmamıştır kiraya
veren, yani bir alacağıyla ilgili kiralanan yer tahrip edilmiştir, elektrik
parası bırakmıştır, su parası bırakmıştır, doğalgaz parası bırakmıştır.
Bunlarla ilgili bir dava açması lazım sözleşmenin bitmesinden itibaren 3
ay içinde, böyle bir dava açmamışsa veya icra ve iflas yoluna gitmemişse,
gitmişse bankaya yasal olarak bildirecek aman ödeme, ben böyle bir
dava açtım, ben icra takibinde bulundum diye bunu yapmamışsa 3 ay
da geçmişse banka kiracıya güvenceyi geri verecek. Şimdi bu hüküm, bu
342. madde bana göre oldukça yararlı ve doğru bir hükümdür.