Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu

Staj Eğitim Merkezi Cumartesi Forumları 4
79
kiracı devreden çıkıyor, bir başkası sözleşmenin tarafı oluyor. Halbuki
alt kirada veya sadece kiracılık hakkının devrinde bu durum kendini
göstermiyor. Böyle yeni bir hükümdür 323. madde.
324. madde şöyle diyor: Kullanıma elverişli bulundurulduğu sürece
bu da epey değişik bir hüküm kiralanan kiracının kendisinden kaynaklanan
bir sebeple kullanılmasa veya sınırlı olarak kullanılsa bile kiracı
kira bedelini ödemekle yükümlüdür. Bu durumda kiraya verenin
yapmaktan kurtulduğu giderler kira bedelinden indirilir. Mevcut 252.
maddede, yani Borçlar Kanununda mevcut 252’de şöyle deniliyordu farkı
görmeniz için: “Kiraya veren yapmaktan kurtulduğu giderlerle kiralananın
başka biçimde kullanılmakla elde ettiği ve elde etmekten kasten
kaçındığı yararını kira bedelinden indirmekle yükümlüdür ve eğer şahsından
hadis olan bir sebeple kullanamazsa veya sınırlı kullansa da kira
müddeti sonuna kadar kira bedelini ödemekle yükümlüdür”. Yargıtay
şöyle anlıyor mevcut hükmü: Efendim, senin kiracın çıktı, gitti, bunu
kullanmıyor veya kullanamıyor, tayini bir yere çıktı. Sen sonuna kadar
kanuna göre alırsın kira bedelini, ama o kadar da değil, sen bilirkişinin
tayin ettiği bir süre kadar alabilirsin, yan gelip yatamazsın nasıl olsa
kira bana geliyor diye, sen kiracı aramak yükümü altındasın. Uygun
bir süre belirleyecek bilirkişi, 2 ay mı, 3 ay mı, 1 ayda mı buraya kiracı
bulabilir diyecek, o sürenin kirasını alabilirsin diyor Yargıtay. Bu aslında
kanunu tamamen ihlal etmektir, yani kanunda böyle bir şey yok,
sonuna kadar alırsın diyor. Mevcut hukuki durum bu, ama yeni kanun
324. maddesinde gene alırsın sonuna kadar, fakat 325. maddesinde geri
verilmişse, yani iki şeyi ayırıyor. Mevcut hüküm ayırmıyordu, yeni kanun
ayırıyor: 1. Kiracın senin az kullanıyor kullanamıyor, ama anahtarı
da sana vermedi. Yeni kanun: “Bu durumda sonuna kadar kira bedelini
ödemek zorundadır” diyor. Mevcut kanun da böyle aslında, anahtarı
size vermediği sürece ödemek zorunda, ama 325. madde anahtarı size
vermişse o zaman Yargıtay’ın bugünkü uygulamasını kanun hükmü
haline getirmiş. Şöyle, kira sözleşmesinden doğan borçları kiralayanın
benzer koşullarla kiraya verebileceği makul bir süre için devam eder.
Yani bugünkü Yargıtay uygulamasını anahtarın geri verilmesi halinde,
yani ben al anahtarı gidiyorum demesi halinde o zaman kanun hükmü
haline getirmiş oluyor. Bunu paylaşmam lazımdı.
Şimdi bizim bugünkü Kanunumuzun 263. maddesine göre Borçlar
Kanunu’na tabi kira sözleşmelerinde durum şu: Belirli süreli bir kira sözleşmesi
var diyelim, bir senelik yaptık bu sözleşmeyi. Bir sene bitti, şimdi
sözleşmenin akıbeti nedir Kanun şöyle düzenliyor: “İki taraf da sesini