Genel Yayın Sıra No - İstanbul Barosu

Staj Eğitim Merkezi Cumartesi Forumları 4
67
kundan beri süregelen bir müessese bugün anlamını yitirmiştir. Bugünkü
183. maddenin hasar düzeni oldukça da haksız sonuçlar doğurabilecek
bir düzenlemedir. Yani daha ben teslim almadan hasar bana geçiyor,
satım sözleşmesi kuruldu diye malik olmadan hasar bana geçiyor. Nitekim
kanun koyucu bu ağırlığı hissetmiş olacak ki, peşinden şu hallerde
hasar alıcıya geçmez biçiminde bir yığın istisna getirmiştir.
Yeni kanun bu hasar düzenini sil baştan ele aldı, kökten değiştirdi
ve gene bana kalırsa doğru yaptı. Şimdi şöyle diyor bakın yeni kanunda:
“Kanundan durumun gereğinden veya sözleşmede öngörülen özel koşullardan
doğan ayrık haller dışında satılanın yarar ve hasarı taşınır satışlarında
zilliyetliğin devri, taşınmaz satışlarında ise tescil anına kadar satıcıya
aittir” diyor. Temel değişiklik bu meseleyi tersyüz etmiştir. Demek ki,
artık satım sözleşmesinin yapılmasıyla hasar alıcıya geçmez, zilyedliğin
devri ile geçer. Doğru olan da budur. Hâkimiyet alanında değil adamın,
malı alamadığı halde parasını ödemek zorunda, hasar alıcıya geçer bu
demektir, bu da yanlış bir şeydir. Ben size bir tablo sattım, daha teslim
etmedim, 3 gün sonra teslim edeceğim, mülkiyeti 3 gün sonra geçireceğim,
böyle anlaştık. Benim evime yıldırım düştü, tablo da yandı. Tabloyu
alamadığınız halde parasını vermek zorundasınız hasar alıcıya geçtiği
için, bunu yeni kanun kaldırmıştır. Bu doğru olmuştur. Taşınmazlarda
da zilyedliğin ancak tescil ile hasarı geçer demiştir. Mülkiyet geçtiğine
göre hasarın da geçmesi doğrudur, tescille veya zilyedliğin devriyle bu
doğru olmuştur. Hasarla ilgili diğer hükümler, kanunun diğer hükümleri
280. maddeye de aynen alınmıştır. Onları tekrar etmiyorum biliniyor
diye, ama bu 1. fıkra hasar düzenini yeni baştan ele almıştır, değiştirmiştir.
Bu önemli bir değişiklik.
Taşınmaz satımında da hasar düzeni değişmiş, ona biraz sonra geleceğim.
Ayıp halinde biliyorsunuz ayıpta bir senelik bir zamanaşımı var
bugünkü kanunumuza göre, bu 2 yıla çıkarılmış. Yani ayıptan dolayı
dava açmak için zamanaşımı bir sene değil, bundan böyle yeni kanuna
göre 2 sene olmuştur. İkincisi, ayıpta şimdiye kadar ayıp ihbarında bulunduğu
zaman bir kimse ne isteyebilir Bugünkü kanuna göre ya sözleşmeden
dönebilir ayıp önemliyse tabii, ya bedel indirimi isteyebilir ya
da eğer cins satışıysa, cins satımı söz konusuysa ayıpsız misliyle değiştirilmesini
isteyebilir. Borçlar Kanunu bunları söylüyor. Tüketici Kanunu
başka imkânlar da getirmiş. Mesela, bunlardan biri de onarılma, yani
bedelsiz onarma istemi olabilir. Bu Tüketici Kanununda var, Borçlar Kanununda
yok. Kıyasen Borçlar Kanununa tabi ilişkilerde de uygulanacağı
kabul ediliyor, ancak yeni kanun açıkça bu mesela, onarma hakkını,