Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

60 Izabela Dembińskad) Jakie trendy można zidentyfikować we współczesnej gospodarce, które determinujązarówno jej funkcjonowanie, jak i strukturę, i jak są one powiązanez funkcjami, jakie wyznacza gospodarka dla transportu i jego infrastruktury?e) Jak mierzy się stan zaangażowania transportu w obsługę gospodarki?f) W jaki sposób przejawia się rola transportu jako stymulatora rozwojugos podarki?Bezsporne jest, że transport 1 odgrywa ogromną rolę w gospodarce. Jest jejintegralną częścią. Pełni komplementarną rolę w stosunku do innych działówgospodarki, choć też można spojrzeć szerzej i widzieć transport jako systemnośny gospodarki, uwydatniając przez to jego warunkującą rolę wobec wszelkiejinnej działalności. Takie stwierdzenie oznacza, że po pierwsze, funkcjonowaniegospodarki bez transportu nie jest możliwe, po drugie – funkcjonowanie transportubez gospodarki nie byłoby zasadne.Komplementarny i warunkujący charakter roli transportu względem gospodarkiw literaturze przedmiotu jest wyrażany przez funkcje 2 :a) usługową – transport służy zaspokojeniu potrzeb społecznych, gospodarczych,obronnych itp., umożliwiając w ten sposób działalność produkcyjną,dystrybucyjną, konsumpcyjną, turystyczną, a także utrwalanie więzi międzygrupami społecznymi;b) instrumentalną – transport jest instrumentem wymiany dóbr i większościusług, umożliwiając tym samym nie tylko realizację specjalizacji, ale równieżmiędzygałęziową i międzyobszarową kooperację podmiotów gospodarczych,organizacji, instytucji itp.;c) stymulująco-efektywnościową – transport pobudza procesy produkcyjnei tworzy możliwości efektywnego ich kształtowania przez zapewnieniewłaściwej (logistycznej) obsługi sfery zaopatrzenia i dystrybucji;d) lokalizacyjną – transport jest ważnym, a czasami nawet przesądzającym czynnikiemzagospodarowania przestrzennego, decydując o lokalizacji i rejonizacjiprodukcji;1W dalszej części rozważań zawartych w tym punkcie transport będzie ujmowany razemz infrastrukturą, z wyjątkiem, kiedy problem będzie charakterystyczny tylko dla infrastruktury.2Na podstawie H. Bronk, E. Załoga, Usługi transportowo-spedycyjne, w: Współczesna ekonomikausług, red. S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa, Warszawa 2005, s. 135; W. Grzywacz,Ekonomika transportu. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin1987, s. 26; Transport, red. W. Rydzkowski i K. Wojewódzka-Król, PWN, Warszawa 2005, s. 21.