Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

Transport i infrastruktura transportowa...75M – materiałochłonność transportu obsługującego n-dział gospodarki,T nET– energochłonność transportu,ET– energochłonność transportu obsługującego n-dział gospodarki,nPT– pracochłonność transportu,PT– pracochłonność transportu obsługującego n-dział gospodarki,nEf G– efekty osiągane w gospodarce,Ef n– efekty osiągane w n-dziale gospodarki,i – liczba działów gospodarki.Wobec tego nakłady ponoszone na działalność transportową mogą być wyrażanena trzy sposoby, po pierwsze przez wielkość przewozów w tonach, po drugieprzez wielkość pracy przewozowej w tonokilometrach, i wreszcie przez wartośćprzewozów w złotych. W dwóch pierwszych przypadkach stosowane są miernikinaturalne, a w ostatnim – miernik wartościowy. Wielkości dochodu narodowegoi produktu globalnego są natomiast efektami działalności gospodarczej. Należyzauważyć, że stosowanie wyłącznie mierników naturalnych, co jest dość częstąpraktyką badawczą, prowadzi do uzyskania informacji o transportochłonnościw sposób pośredni i niedokładny, czasem nawet nieprawidłowy. Przyrost pracyprzewozowej nie musi bowiem świadczyć o przyroście kosztów transportu, a coza tym idzie – o przyroście nakładów mierzonych zużyciem materiałów, energiiczy pracy żywej 14 . Ponadto szczególną wartość poznawczą, zwłaszcza z punktuwidzenia zrównoważonego rozwoju, ma obliczanie i analizowanie transportochłonnościw ujęciu materiało-, energio- i pracochłonności dla poszczególnychjej działów gospodarki odrębnie, ponieważ każdy z nich odznacza się innympoziomem nakładów ponoszonych na działalność transportową, kształtowanymprzez specyficzne czynniki.Celem pomiaru transportochłonności, jak zauważają W. Rydzkowskii K. Wojewódzka-Król 15 , jest określenie rozmiarów działalności transportowejprzypadającej na jednostkę odniesienia, przy czym – jak podkreślają – nie istniejeoficjalna ewidencja statystyczna, która pozwalałaby dokładnie ustalić szczegółowemierniki transportochłonności, zwłaszcza o charakterze przedmiotowym.Wyjątkiem są mierniki odnoszące się do całej gospodarki, kiedy można zastosowaćnastępujące warianty 16 :14Transport w procesie integracji..., s. 81.15Transport…, s. 24.16Transportochłonność gospodarki..., s. 60.