21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)

Studija - Krinminologija

Studija - Krinminologija

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Vo ramkiyte na eden takov nau~en pristap kon ~oveko<strong>vo</strong>to odnesuvawe<br />

<strong>vo</strong> op{tets<strong>vo</strong>to mo`e da se pobaraat objasnuvawa i odgo<strong>vo</strong>ri i<br />

za onie povedenija <strong>vo</strong> koi s<strong>vo</strong>jata individualnost ja brani, za{tituva,<br />

obezbeduva preku uni{tuvaweto na druga individua. Toj pristap mo`e<br />

da bide teoretska osnova za nau~no objasnuvawe na etiologijata na negativnite<br />

~ovekovi odnesuvawa {to <strong>vo</strong> op{testvenite odnosi do`ivuvaat<br />

najostri formi na neodobruvawe preku primena i na najstrogi kazni,<br />

vklu~uvaj}i gi i onie {to se zasnovaat vrz na~eloto na odmazda i<br />

srazmernost, a individualnite karakteristiki na li~nosta formirani<br />

<strong>vo</strong> takvi op{testveni uslovi, osnova za podlaboko i objasnuvawe na<br />

fenomenolo{kite karakteristiki i osobenosti na tak<strong>vo</strong>to ~oveko<strong>vo</strong><br />

odnesuvawe. To~no zatoa mnogu pologi~no ni izgleda, pod pretpostavka<br />

toa i nau~no metodolo{ki korektno da se izvede, <strong>vo</strong> objasnuvaweto<br />

na o<strong>vo</strong>j negativen fenomen da se trgne od li~nosta koja i okolu koja se<br />

slu~uvaat site zbidnuvawa <strong>vo</strong> vrska so ubistvata, ne napu{taj}i ja ni<br />

<strong>vo</strong> eden moment istoriskata dimenzija na raz<strong>vo</strong>jot na ~ovekovata li~nost,<br />

bidej}i samo niz taa dimenzija mo`eme da go sfatime i objasnime<br />

o<strong>vo</strong>j kriminalen fenomen {to uporno opstojuva niz celata istorija na<br />

~oveko<strong>vo</strong>to op{test<strong>vo</strong>. Toa kako povtorno da ne navra}a na sfa}aweto<br />

za li~nosta kaj starite latini kako za "maska" - zamaskiran, nevistinit,<br />

nerealen ~ovek, a kaj Rimjanite, kako za ve{ta~ko lice, maska <strong>vo</strong><br />

komediite i tragediite, hipokrizija, aramilak, ne{to {to mu e strano<br />

na pra<strong>vo</strong>to "jas."<br />

Na sovremenoto ni<strong>vo</strong> na raz<strong>vo</strong>j na op{testvenite, ekonomskite,<br />

socijalnite i kulturnite odnosi na op{test<strong>vo</strong>to, kon razgleduvaweto<br />

na fenomenot ubist<strong>vo</strong> bi trebalo da se pristapuva od pozicijata na<br />

op{tite karakteristiki na `i<strong>vo</strong>tot i odnosite na lu|eto {to se opredeluvaat<br />

kako humanizam. Humanizmot mo`e da se definirta na pove}e<br />

na~ini, no toj sekoga{ <strong>vo</strong> osnova se sveduva na procesot na osamostojuvawe<br />

na ~ovekot kako individualno i op{testveno bitie. Osamostojuvaweto<br />

na individualen plan go opredeluvame kako samosvest kako<br />

samosigurnost <strong>vo</strong> sopstvenata mo} vrz premisata "znaeweto e mo},"<br />

kako spoznanie na samiot sebe, na <strong>vo</strong>lev plan kako sloboda - solglasnost<br />

na namerite i aktot, na ~uvst<strong>vo</strong>to za iskrenost - soglasnost na<br />

gri`ata za sebe i za drugite, a na op{testven plan kako nezavisnost i<br />

sigurnost - otsust<strong>vo</strong> na sudiri me|u individualnata i kolektivnata<br />

<strong>vo</strong>lja. Me|utoa, site ovie sta<strong>vo</strong>vi so pomo{ na koi ~ovekot doa|a do samosvest,<br />

se samo apstrakcija <strong>vo</strong> konkretnite odnosi koi edinstveno ni<br />

doz<strong>vo</strong>luvaat da utvrdime kakva e nivnata vistinska sodr`ina i do koja<br />

mera taa e razviena <strong>vo</strong> opredeleni uslovi na `i<strong>vo</strong>tot i raz<strong>vo</strong>jot na<br />

op{test<strong>vo</strong>to. Humanisti~kata svest kako i sekoja svest, se ra|a, razviva<br />

<strong>vo</strong> sprotivstavuvaweto na stvarnite okolnosti na `i<strong>vo</strong>tot, <strong>vo</strong><br />

podvlekuvaweto na onaa strana na ~ovekovata priroda {to prva dopu-<br />

13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!