Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)
Studija - Krinminologija
Studija - Krinminologija
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
t<strong>vo</strong> od prou~uvaweto na sudskite predmeti uspeavme da utvrdime deka -<br />
vinovnicite za vlo{enite odnosi podednak<strong>vo</strong> se nao|aat na dvata pola<br />
od kriminalniot par. Me|utoa, kako {to ve}e rekovme, vistinskite<br />
vinovnici naj~esto ne sakaat da si go priznaat, pa, naduvuvaj}i gi najbezna~ajnite<br />
dejstva na s<strong>vo</strong>jot protivnik, uporno go odr`uvaat nastanatiot<br />
konflikt, {to <strong>vo</strong> opredeleni momenti zavr{uva so ubist<strong>vo</strong>.<br />
152<br />
IV. PRIDONESOT NA @RTVATA<br />
Postoeweto na viktimolo{ki predispozicii i opredelen<br />
odnos me|u ubiecot i `rtvata ja zgolemuvaat mo`nosta za viktimizacija,<br />
no mnogu ~esto ne se do<strong>vo</strong>lni do nea i navistina da dojde. Za toa e<br />
potrebno i opredleno povedenie na `rtvata, odnosno dejstvie na `rtvaat<br />
{to mo`e da se sostoi kako <strong>vo</strong> storuvawe taka i <strong>vo</strong> nestoruvawe. 125<br />
Od brojni podelbi {to na opredelen na~in go objasnuvaat povedenieto<br />
na `rtvata so koe se pridonesuva za nastanuvaweto na krivi~noto<br />
delo se ~ini dosta prifatliva onaa {to ja dava Fatah. 126 Spored<br />
nego, tie povedenija se delat na pro<strong>vo</strong>kacii i sorabotka ili u~estvuvawe<br />
<strong>vo</strong> izvr{uvaweto na krivi~noto delo.<br />
1. Prviot oblik na povedenie na `rtvata pridonesuva za sozdavaweto<br />
pogodna situacija za nastanuvawe na krivi~noto delo i spored<br />
Fatah mo`e da bide aktivna i pasivna pro<strong>vo</strong>kacija.<br />
a) Kaj aktivnata pro<strong>vo</strong>kacija povedenieto na `rtvata deluva<br />
kako opredeluva~ki faktor za nastanuvaweto na ubistvata, odnosno<br />
taa predizvikuva neposredno sozdavawe ideja kaj ubiecot za zapo~nuvawe<br />
i izvr{uvawe na deloto.<br />
Aktivnata pro<strong>vo</strong>kacija, so ogled na postoeweto na soglasnost<br />
na `rtvata so izvr{uvaweto na deloto, mo`e ponatamu da se podeli na:<br />
- Soglasuvawe ili pottiknuvawe na storitelot na akcija. Vo toj<br />
slu~aj `rtvata go saka ubist<strong>vo</strong>to i pravi se za da go predizviak - taa<br />
125<br />
Povedenieto na `rtvata ne e samo faktor {to pridonesuva za nejzina<br />
viktimizacija, tuku mo`e da pretstavuva zna~ajno storuvawe ili nestoruvawe<br />
koe go spre~uva izvr{uvaweo na ubist<strong>vo</strong>to. Tokmu <strong>vo</strong> takvite dejstvija<br />
i se sostoi goelemata preventivna uloga {to mo`e da ja odigra soznanieto za<br />
ednite, odnosno drugite povedenija na `rtvata. Imeno, soodvetnite povedenija<br />
na `rtvata mo`at da pridonesat za predupreduvawe na predvidenata opasnost,<br />
da dejstvijata kon spe~uvawe i otstranuvawe na neposrednata opasnost, a<br />
koga dejstvieto na ubist<strong>vo</strong>to ve}e zapo~nalo, da vlijaat toa da ostane <strong>vo</strong> obid<br />
bez nikakvi ili so ubla`eni posledici.<br />
126<br />
Vidi Fatah, str. 657-659. Negovata podelba trgnuva od tipot na `rtvata<br />
koja se posmatra <strong>vo</strong> ramkite na op{tiot kriminaliett. Zatoa iako <strong>vo</strong><br />
osnova trgnuvame od nea, ovaa podelba morame nu`no da ja modificirame i<br />
prilagodime na soznanijata i nejzinoto povedenie na konkretniot oblik na<br />
delata {to se predmet na na{iot trud.
Change language