Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)
Studija - Krinminologija
Studija - Krinminologija
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Golemata vklu~enost na osudenite ubijci <strong>vo</strong> osudeni~koto "samoupravuvawe"<br />
e najverojatno plod na elementite {to se povrzani so<br />
dol`inata na nivnata kazna, odnosno so potrebata da se iskoristat<br />
mo`nostite {to }e gi ubla`at posledicite od dolgiot prestoj <strong>vo</strong> zat<strong>vo</strong>rot.<br />
Sekako deka vrz toa vklu~uvawe vlijaele i drugi momenti, koi,<br />
me|utoa, so ogled na raspolo`livite podatoci ne mo`evme do kraj da<br />
gi sogledame, a koi zaedno so problemot na evaluacijata na o<strong>vo</strong>j oblik<br />
na tretman, treba da bidat predmet na posebni nau~ni istra`uvawa.<br />
6. PRIMENA NA POGODNOSTI I DISCIPLINSKI KAZNI<br />
1. Efikasnoto ostvaruvawe na site navedeni pre<strong>vo</strong>spitni procesi<br />
<strong>vo</strong> kazneno-popravnite ustanovi e potkrepeno so mnogubrojni prava<br />
i pogodnosti {to stimulativno dejstvuvaat vrz osudenicite da<br />
zemat u~est<strong>vo</strong> <strong>vo</strong> sopstvenoto pre<strong>vo</strong>spituvawe. 293 Vrz o<strong>vo</strong>j plan <strong>vo</strong> penitencijarnata<br />
praktika ne izostanaa zabele`itelni rezultati, no potrebata<br />
od nivnoto natamno{no obemno istra`uvawe i verifikacija<br />
niz prakti~noto realizirawe na oddelni postapki i nivnata zamena,<br />
usovr{uvawe i <strong>vo</strong>veduvawe drugi, se nametnuvaat kako postojani zada-<br />
~i. Pritoa, na pogodnostite kako poseben stimul preku koj, me|u drugoto,<br />
se olesnuva sostojbata na zat<strong>vo</strong>renicite <strong>vo</strong> penitencijarnite ustanovi<br />
treba da im se obrne posebno vnimanie. Tie pretstavuvaat most<br />
kon slobodata: efikasno sredst<strong>vo</strong> za reintegracija na osudenicite, za-<br />
{to dejstvuvaat na pogolem broj op{ti, biolo{ki, socijalni i personalni<br />
motivi i nema opasnost ako {iroko se primenuvaat. Vrz niv<br />
treba da se gleda kako na sekojdnevna ~ove~ka, a ne samo osudeni~ka<br />
potreba, bidej}i edna od nivnite imanentni celi e i dobli`uvawe na<br />
ovie lica do `i<strong>vo</strong>tot na sloboda. Prakti~no zemeno, na osudenite lica<br />
so pogodnostite treba da im se o<strong>vo</strong>zmo`i poolesno kontaktirawe so<br />
semejst<strong>vo</strong>to i u~est<strong>vo</strong> <strong>vo</strong> re{avaweto na negovite problemi (ostvaruvawe<br />
na interesot za deluvawe vrz odlukite i povedenieto na s<strong>vo</strong>ite<br />
deca, re{avaweto na materijalnite i drugite problemi i sl.), ostvaruvawe<br />
na emocionalni vrski, zado<strong>vo</strong>luvaweto na seksualnite potrebi<br />
itn. itn. Pokraj toa so pogodnostite se zado<strong>vo</strong>luvaat i opredelen broj<br />
li~ni potrebi kako na primer: dooformuvawe na opredeleno obrazovanie<br />
ili zanimawe, ostavruvawe nu`ni kontakti zna~ajni za vrabotuvaweto<br />
i drugi formi na prifa}awe po izleguvaweto na sloboda, ostvaruvaweto<br />
kontakti so sudot i drugi organi <strong>vo</strong> vrska so presudata,<br />
odr`uvawe bliski odnosi so rodnini, drugari i prijateli itn. itn. Ne<br />
293<br />
"Vo sekoj za<strong>vo</strong>d treba da se <strong>vo</strong>vede sistem na pogodnosti prilagodeni<br />
na razli~nite grupi zat<strong>vo</strong>renici i na razli~nite metodi za postapuvawe,<br />
za zat<strong>vo</strong>renicite da se pottiknat za dobro povedenie, za kaj niv da se razvie<br />
smisla za odgo<strong>vo</strong>rnost i za da se razvie nivni interes i sorabotka <strong>vo</strong> pogled<br />
na postapuvaweto so niv." Zbir, ~l. 70.<br />
272