Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)

Za da se ostvarat ovie zada~i sprema ubijcite, no i sprema site
drugi osudenici od negovata grupa, vo teorijata od vospituva~ot natamu
se bara da se pridr`uva kon osnovnite principi na tremanot, 256 da
poseduva posebni svojstva i projavuva posebno povedenie. Vo taa smisla
se istaknuva deka vospituva~ot treba da bide visoko {kolski i
stru~no podgotven, dobro da gi poznava metodite na andrago{kata rabota,
da bide sposoben za sproveduvawe individualna psihoterapija, da
poseduva op{ta kultura, da bide strpliv, iskren i razumen, da poka`uva
sposobnost za razbirawe i so`ivuvawe so tu|ite te{kotii, no ne i
da se identifikuva so osudenicite, da bide zainteresiran za osudenicite
i vo svojata rabota da projavuva golemi zalagawa, da ima vreme za
osudenicite, da poka`uva razbirawe za nivnata polo`ba i da im pristapuva
prijatelski, da bide dru{tven no i sposoben za vladeewe so
sebesi i da go sozdava i upotrebuva svojot avtoritet, so svojot na~in na
`iveewe i povedenie da im dava primer na osudenicite, da ne izdava
besmisleni naredbi i zabrani, a sepak da insistira vrz strogoto dr`ewe
pri odnesuvaweto vo zatvorot, da odr`uva pravilni kontakti so
osudenicite i da ja odr`uva i jakne nivnata doverba kon niv samite i
kon sebe, sekoga{ da bide spremen da mu pomaga na osudenikot vo nadminuvaweto
na aktuelnite `ivotni te{kotii {to se plod na brojnite
problemi, intrapsihi~ki konflikti i sudiri na osudenikot so drugi
osudenici, semejstvoto i po{irokata op{testvena sredina, itn.
Ponekoga{ pred vospituva~ot se postavuvaat u{te pogolemi
barawa so koi o~igledno se preteruva, kako na primer, da ne se pridr`uva
do rabotnoto vreme, 257 ili pak "da se bide poblaga, potolerantna,
potopla forma na tatko vo odnos na vistinskiot tatko na osudenoto
lice." 258
Pri postavuvaweto na planot za rabota na vospituva~ite se
sumpsumiraat site ovie elementi {to go so~inuvaat slo`eniot splet
na dejstvija opfateni so individualniot tretman. Vo tie ramki, me|utoa,
najva`no e da se voo~at dominantnite elementi {to imale najbitno
vlijanie za izvr{enoto delo. Tie treba da ja opredelat nasokata
na tretmanot i da pretstavuvaat negova dvi`e~ka sila. Vo taa smisla
najprvin treba da se razgrani~i dali ubistvoto e rezulatt na motivacijata
na storitelot, za ~ie {to prevospituvawe }e treba da se predvi-
256
Spored na{e mislewe osnovnite principi na penitencijarniot
tretman mo`at da se svedat na slednive pet: treba da se poznava osudenikot,
treba da se obezbedi dobrovolno u~estvo na osudenikot vo sopstvenata resocijalizacija,
da se po~ituva osudenikot i da se ima doverba vo mo`nostite
na negovata li~nost za pozitivno menuvawe, tretmanot treba da bide planski
organiziran, sistemati~en i postepen i treba da se obezbedi edinstvo na prevospitnite
vlijanija.
257
Vidi: Popovi}, str. 1988.
258
Prohi}, str. 60.
250