Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)
Studija - Krinminologija
Studija - Krinminologija
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
masovna i individualna pojava, 54 da se dobie pravilna kriminalnopoliti~ka<br />
ocenka za op{tesatvenata {tetnost na deloto i socijalnoeti~kite<br />
karakteristiki na nivniot storitel.<br />
I, na krajot, pri izvr{uvaweto na kaznata, motivite se pojavuvaat<br />
kako eden od najsigurnite kriteriumi za procenuvawe na intenzitetot<br />
na kriminalnata iskol~enost na sekoj poedine~en osudenik i<br />
kako takvi se iz<strong>vo</strong>nredno pogodni za opredeluvawe na najsoodvetni<br />
merki za sproveduvawe na individualniot i grupniot tretman.<br />
Za podobro sfa}awe na navedenite aspekti od nivnoto zna~ewe<br />
najprvin }e pogledneme {to se vsu{nost motivite.<br />
Motivite pretstavuvaat spoznajni, vnatre{ni organski i psihi~}i<br />
faktori {to ja pottiknuvaat `elbata i ja prinuduvaat, naso~uvaat<br />
i rako<strong>vo</strong>dat aktivnosta na poedinecot da se stremi i deluva kon<br />
postignuvawe to~no opredelena cel. 55 Tie se psiholo{ka pojava {to<br />
nastanuva pod dejst<strong>vo</strong> na nad<strong>vo</strong>re{ni objektivni faktori i vnatre{ni,<br />
subjektivni osobini i s<strong>vo</strong>jstva na li~nosta i, kako takvi, pretstavuvaat<br />
dvi`e~aka pasiholo{ka sila {to ja rako<strong>vo</strong>di taa li~nost <strong>vo</strong> ostvaruvaweto<br />
na opredeleno povedenie. Ili, poinaku re~eno, tie se neposredni<br />
pokrenuva~i na sekoja ~ovekova aktivnost naso~ena kon zado<strong>vo</strong>luvaweto<br />
na nivnata psihi~ka sodr`ina.<br />
Vaka opredeleniot poim na moti<strong>vo</strong>t go izvlekovme od elementite<br />
{to za nego<strong>vo</strong>to opredeluvawe ni gi dava psihologijata, bez pretenzii<br />
da navlekuvame <strong>vo</strong> kakva i da e polemika so raznovidnite sta<strong>vo</strong>vi<br />
{to <strong>vo</strong> pogled na ova pra{awe gi davaat psiholozite od na{ava zemja i<br />
svetot. 56 No, za podobro da mo`eme da ja sfatime su{tinata na o<strong>vo</strong>j<br />
poim }e se obideme sosema nakratko da go prika`eme procesot na nastanuvaweto<br />
i zado<strong>vo</strong>luvaweto na motivite i na toj na~in da ja sogledame<br />
nivnata sodr`ina i zna~eweto <strong>vo</strong> ostvaruvaweto na kriminalnoto<br />
povedenie i da dademe odgo<strong>vo</strong>r na pra{aweto - {to e ona {to gi tera<br />
lu|eto da izvr{uvawe ubistva.<br />
Procesot na sozdavaweto na moti<strong>vo</strong>t kaj opredelen subjekt<br />
zapo~nuva so nastanuvaweto na svesta za faktorite {to go predizviku-<br />
54<br />
Vo motivite se sokrieni neposrednite objektivni i subjektivni<br />
kriminogeni faktori {to go navele liceto na izvr{uvawe na kriminalniot<br />
akt.<br />
55<br />
Nakratko re~eno, moti<strong>vo</strong>t e svesen streme` naso~en kon postignuvawe<br />
to~no opredelena cel.<br />
56<br />
Vo na{ata psiholo{ka literatura kako najsodvetna naj~esto se prifa}a<br />
i citira definicijata {to ja dava N. Rot (v. Rot III, str. 212). Spored<br />
nego, "Motivacijata e proces na pokrenuvawe aktivnosti zaradi ostvaruvawe<br />
opredeleni celi, naso~uvawe na aktivnostite kon opredeleni objekti i regulirawe<br />
na na~inot na koj }e se postapi. Vnatre{nite faktori {to ja predizvikuvaat<br />
taa aktivnost, ja naso~uvaat i so nea upravuvaat, se narekuvaat motivi.<br />
84
Change language