Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)

weto ili pak, koga ubistvo nad novoroden~e e storeno od strana na
drugi lica. Preblagiot odnos na sudovite go sre}avame i kaj ubistvata
na doen~iwa i sosema mali deaca, {to isto taka nepovolno ja opredeluva
na{ata kriminalnopoliti~ka nasoka.
Pridonesot na `rtvata e osobeno zna~aen i pri odmeruvaweto
na kaznata na ubijcite. Me|utoa, sudovite ne mu posvetuvaat dovolno
vnimanie na udelot na `rtvata na krivi~noto delo vo smisla na odredbata
od ~l. 41 KZ SFRJ. Imeno, nejziniot pridones kako olesnuva~ka
okolnost za storitelot, sudovite go zele samo kaj 49 ili 11,5% ubistva.
Pri~inata za vakviot odnos na sudot vo ocenkata na op{testvenata
opasnost na storitelot i `rtvata treba da se bara, me|u drugoto, i vo
pre{irokata formulacija vo koja se tretira, iako izre~no ne se naglasuva
ova zna~ajno pra{awe. Taka vo legalnata formulacija "...okolnostite
pod koi e storeno deloto" vleguva ocenkata na sudot za sredstvata,
na~inot, vremeto i mestoto na izvr{uvaweto na deloto, razli~nite
svojstva na storitelot kako i svojstvata i pridonesot na `rtvata
i nejziniot osnos so storitelot. Site ovie okolnosti se zemaat
pod pretpostavka da ne se vneseni vo bitieto na deloto. Zatoa sudovite
projavuvaat opredelen povr{en odnos, {to se sostoi vo propu{taweto
da se zafati so doka`uvawe na nekoi od ovie elementi, a toa e naj~esto
slu~aj so onie {to se odnesuvaat na `rtvata. Ottuka se ~ini sosema
prifatliv predlogot me|u okolnostite od ~l. 41 da se vmetne edna posebna
voop{tena foermulacija {to bi glasela "...li~noista na `rtvata,
nejzinoto povedenie i odnosot so storitelot." 143
Na zna~eweto na viktimolo{kite istra`uvawa od kriminalisti~ki
aspekt uka`al Fon Hentig u{te vo 1934 godina, velej}i deka
"so izborot na opredelena `rtva duri i toga{ koga se raboti so gumeni
rakavici, zlostornikot ostava neizbri{liva traga so prstite." 144
Imeno, izborot na opredelena `rtva za organite na krivi~niot progon
pretstavuva svoeviden modus operandi. Trgnuvaj}i od tipot na `rtvata
i krugot na licata vo koi {to storitelot ja izbral svojata `rtva,
organiote na progonot, spored zborovite na Fatah, mo`at da go udvojat
svojot uspeh vo otkrivaweto na storitelite na ovie dela.
I, na krajot, ne smee da se zaboravi ni poenolo{koto zna~ewe
na viktimolo{kite istra`uvawa, od koi sekako mora da zavisi obemot,
intenzitetot i nasokata na prevospitnite procesi.
143
Cari}, str. 92.
144
Fatah, str. 650.
159