Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)
Studija - Krinminologija
Studija - Krinminologija
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ubist<strong>vo</strong>to mo`e da se izrazi <strong>vo</strong> `elba na `rtvata da se izvr{i deloto,<br />
soglasnost {to proizleguva od nepoznavaweto na prirodata na krivi~noto<br />
delo (kaj du{evno bolni lica), poradi ramnodu{nost na `rtvata,<br />
odnosno nejzina apati~nost (hroni~na ili akutna depresija), poradi<br />
pokornost (deca sprema s<strong>vo</strong>ite roditeli), poradi iznenadenost, nebre`nost<br />
i sli~no.<br />
Vakviot pridones na `rtvata go pronajdovme kaj ubistvata od<br />
koristo`ubie, ubist<strong>vo</strong>to na dete pri pora|awe i kaj del od ubistvata<br />
od nebre`nost.<br />
I aktivniot pridones na `rtvata <strong>vo</strong> momentot na izvr{uvaweto<br />
na deloto mo`e da bide izrazen na pove}e na~ini. Tuka vleguvaat<br />
site onie pro<strong>vo</strong>kativni povedenija {to gi navedovme kako povedenija<br />
na `rtvata koi sozdavaat pogodna situacija za izvr{uvawe na deloto.<br />
Razlikata e samo <strong>vo</strong> toa {to ovie povedenija `rtvata gi prezela <strong>vo</strong><br />
moimentot na izvr{uvaweto na deloto. Ovie `rtvi go predizvikuvaat<br />
ili zabrzuvaat izvr{uvaweto na deloto na toj na~in {to naj~esto storitelot<br />
go doveduvaat <strong>vo</strong> sostojba na pogolema afektivnost. So s<strong>vo</strong>eto<br />
povedenie tie samo go olesuvaat izvr{uvaweto na krivi~noto delo.<br />
Avtorite {to se zanimavaat so viktimolo{kata problematika<br />
re~isi bez isklu~ok im posvetuvaat operdeelno vnimanie na tipologiite<br />
na `rtvite. Nie ve}e izlo`ivme edna takva tipologija, koja<br />
trgnuva od kriteriumot - pridones na `rtvata kon izvr{uvaweto na<br />
ubist<strong>vo</strong>to i frla opredeelna svetlina vrz ovaa pojava. Me|utoa, trgnuvaj}i<br />
od o<strong>vo</strong>j kriterium, kako i od kriteriumite obem na vina na<br />
`rtvata, opredeleni viktimogeni predispozicii, poimot na `rtvata<br />
<strong>vo</strong> po{iroka smisla, kako i od opredeleni me{oviti elementi, opredeleni<br />
tipovi na `rtvi izgraduvaat i Fon Hentig, Mendelson, [ulc,<br />
Sparks, Asua, Selin, 132 a kaj nas [eparovi}, 133 Skaberne, 134 Vodopivec<br />
135 i dr. Od praktie~en aspekt <strong>vo</strong> toj pogled se osobeno zna~ajni tipologiite<br />
{to vrz osnova na opredeleni empiriski materijal gi davaat<br />
Kapamaxija, 136 Vukovi}, 137 Salihu 138 i Simi}. 139<br />
132<br />
Sumaren prikaz na tipolo{kite klasifikacii na ovie avtori<br />
mo`e da se najde <strong>vo</strong> studijata na Ristanovi}, str. 44-49.<br />
133<br />
[eparovi}, str. 367.<br />
134<br />
Skaberne str, 259-265.<br />
135<br />
Vodopivec i dr. str. 105-106.<br />
136<br />
Kapamaxija, str. 43.<br />
137<br />
Vukovi}, str. 111-112.<br />
138<br />
Od 211 storiteli na ubistva na podra~jeto na tri okru`ni suda <strong>vo</strong><br />
SAP Koso<strong>vo</strong>, 100 ili 47% bile pro<strong>vo</strong>cirani so razli~ni postapki od strana<br />
na `rtvata. Pro<strong>vo</strong>kativnite postapki na `rtvite Salihu gi podelil na 8<br />
grupi: `rtva {to upotrebila fizi~ka sila 2, navredi 3, popre~uvawe na koristewe<br />
imot 4, ubistva od nu`na odbrana 5, nanesuvawe polska {teta 8, pre~ekoruvawe<br />
na granicite na nu`na odbrana 7, bra~no neverst<strong>vo</strong> 8, drug vid<br />
155
Change language