Zoran Sulejmanov - Ubistvata vo Makedonija (p.295)
Studija - Krinminologija
Studija - Krinminologija
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
So nasilni~ko povedenie od strana na `rtvata, koja so s<strong>vo</strong>jot<br />
napad vrz storitelot ili drugo lice go predizvikala sopstvenoto li{-<br />
uvawe od `i<strong>vo</strong>t. Ovde spa|aat del od ubistvata od krvna odmazda, poradi<br />
telesni povredi, poradi odbivawe fizi~ki napad od pomal intenzitet,<br />
del od ubistvata na mig i ubistvata poradi otstranuvawe opasnost,<br />
kako i site ubistva poradi nerabota, rasipni{t<strong>vo</strong>, nasilst<strong>vo</strong> i<br />
alkoholizam na `rtvata.<br />
Na{iot krivi~en zakon <strong>vo</strong>di smetka za aktivno pro<strong>vo</strong>kativniot<br />
pridones na `rtvata kon izvr{uvaweto na ubistvata. Toj pridones zakonodavecot<br />
go vrednuva kako okolnost {to ja namaluva odgo<strong>vo</strong>rnosta<br />
na storitelot bilo preku propi{uvawe kazna poblaga od <strong>vo</strong>obi~aenata<br />
(kako {to e slu~aj kaj ubistvata na mig), bilo preku propi{uvawe fakultativno<br />
poblago kaznuvawe, odnosno izrekuvawe poblaga kazna, pa<br />
duri i osloboduvawe od kazna, kako {to e toa slu~aj kaj nu`nata odbrana<br />
i pre~ekoruvaweto na granicite na nu`nata odbrana. Vo ovie<br />
slu~ai zakonodavecot na direkten na~in go re{ava odnosot na storitelot<br />
i negovata `rtva preku pravno regulirawe na toj odnos. Pokraj<br />
toa, zakonodavecot predviduva dol`nost na sudot da go ima predvid<br />
pro<strong>vo</strong>kativnoto povedenie na `rtvata i kako olesnitelna okolnost od<br />
zna~ewe pri odmeruvaweto na kaznata. 129<br />
b) So pasivnata pro<strong>vo</strong>kacija se opfateni site povedenija na<br />
`rtvata {to se karakteriziraat so neprezemawe potrebni merki za<br />
za{tita na ubistvata. Ovaa pro<strong>vo</strong>kacija sozdava pogodna situacija za<br />
izvr{uvawe na krivi~noto delo so storuvawe, odnosno neprezemawe na<br />
dejstvijata {to pretstavuvaat <strong>vo</strong>obi~aeni merki na pretpazli<strong>vo</strong>st. 130<br />
Taa naj~esto se sre}ava kaj krivi~nnite dela protiv imotot (ostavawe<br />
nezaklu~en stan, avtomobil i sl.) no i kaj najgolemiot broj ubistva od<br />
nebre`nost, osobeno onie {to se izvr{eni pri lov na dive~.<br />
2. Vtoriot oblik na povedenie na `rtvata {to pridonesuva kon<br />
pojavata na ubistvata se manifestira <strong>vo</strong> tekot na izvr{uvaweto na<br />
deloto. Za razlika od prviot oblik, kade {to povedenieto na `rtvata<br />
deluva kako opredeluva~ki faktor, ovde tao povedenie pretstavuva<br />
faktor {to go zgolemuva stepenost na nasilst<strong>vo</strong>to nad `rtvata ili<br />
rizikot na koj taa se izlo`uva. 131 Sorabotkata, odnosno u~est<strong>vo</strong>to <strong>vo</strong><br />
ubist<strong>vo</strong>to <strong>vo</strong> fazata na nego<strong>vo</strong>to izvr{uvawe mo`e da bide isto taka<br />
so aktiven ili pasiven pridones na `rtvata. Pasivniot pridones kon<br />
129<br />
So zemaweto predvid na aktivnoto pro<strong>vo</strong>kativno povedenie na{iot<br />
zakonodavec <strong>vo</strong>del smetka za toa deka op{testvenata opasnost na delinkventot<br />
se namaluva <strong>vo</strong> mera <strong>vo</strong> koja se zgolemuva pridonesot na `rtvata kon izvr{uvaweto<br />
na krivi~noto delo. Vo taa smisla uva`uvaweto na vinata i<br />
s<strong>vo</strong>jstvata na `rtvata se osobeno zna~ajni od aspektot na individualizacijata<br />
na kaznata i nejzinata pravednost.<br />
130<br />
Ristanovi}, str. 95.<br />
131<br />
Fatah, str. 657.<br />
154
Change language