1 TÜRKİYE PROFESYONEL LİGLERİNDE GÖREV ... - Spor Bilim

çatışmalarına çözüm getiren kurallardan ve normlardan meydana gelen bir sistem
bütünüdür (12) .
Hukuk; “İnsanların gerek birbirleriyle gerekse toplumla olan ilişkilerini düzenleyen,
önceden belirlenmiş yetkili organlar tarafından konulan ve kendilerine maddi yaptırımla zorla
uyulması sağlanabilen kurallar topluluğudur” (9) .
Günümüzde sporun gittikçe yaygınlaşması ve değişik alanlarda çalışan insanların ilgi
duyduğu bir uğraş haline dönüşmesi, sporun gerçekten önemli bir olgu olduğunu
göstermektedir (18) .
Başlangıçta bir oyun ve işten uzaklaşma aracı olarak ortaya çıktığı kabul edilen spor,
günümüzde gerek ekonomik, gerek siyasi, gerek uluslararası barış ve gerekse hukuki yönden
farklı bir nitelik kazanmıştır. Bu anlamda spor, çok yönlü etkileri olan toplumsal bir kurum
haline gelmiştir. Sporun hukukla olan ilişkisi de diğer toplumsal kurumların hukukla olan
ilişkilerinden farklı değildir. Bütün alanlarda olduğu gibi sporun da belli kurallar çerçevesinde
yapılması bir zorunluluktur (10) .
Bu ilişkilerin getirdiği bir sonuç olarak, sporun elemanları arasında çerçevesi çizilen
kurallar içerisinde, hukuki düzenlemelerin yapılması ve uluslararası bir norm oluşturulması
zorunluluk haline gelmiştir. Hukuk disiplini içerisinde, spor hukuku bir hukuk dalı olmasıyla
çeşitli kurumsal yapılar kurulmuş, spor avukatlığı özel bir çalışma alanı olmuş ve akademik
olarak da dünya’nın çeşitli ülkelerindeki üniversitelerde lisans ve lisansüstü programlar
açılmıştır.
Spor hukuku gerçek ve tüzel kişiler arasında toplumsal bir faydayı (sporu)
gerçekleştirirken ortaya çıkan bir takım problemlerin çözülmesine yönelik çalışmaların
yapılmasıdır. Spor hukuku yalnızca problemlerin çözülmesine yönelik olmayıp, spor hukuku
kurumlarının çalışmalarını, bu kurumların ve sporcuların statülerini de irdeleyen, onların
statülerine uygun hak ve fiil ehliyetleri gerçekleştirmelerini ve sporcuların insanlık onuru ile
bağdaşır ve sporculuk hayatlarını sağlamaya yönelik olumlu ilişkilerin kurulmasını sağlayan
hukuk düzenidir (9) .
Spor hukuku, hukukun temel iki kesimini: kamu ve özel hukuku doğrudan
ilgilendirmekte, etkilemektedir. Ceza hukuku ile ona farklı kavramlar getirecek kadar iç
içedir. Dernekler hukuku, ticaret hukuku, fikri hukuk, vergi hukuku ve maliye, vatandaşlık
hukuku ve hepsinden öte uluslararası hukuk, spor hukukunun içine girmekte, spor hukuku
uluslararası hukuka çok farklı içerikler kazandırmaktadır (5) .
Spor hukuku çok yeni ve gelişmekte olan bir hukuk dalıdır. Sporun günümüzde daha
bir önem kazanması, sporda profesyonelliğin önem kazanması ve sporun nasıl bir işleyişe
sahip olacağı, söz konusu işleyişte temel hak ve hürriyetlerdeki sınırların neler olacağı
soruları gündeme gelmiştir. Spor dünyasında yaşanan gelişmeler spor problemlerini de
beraberinde getirmiştir (18) .
Spor hukuku; özel hukukun bir parçası olmasına karşılık, spor olaylarının kendine ait
özelliği, özgün problemler olarak hukuk düzeninde yansımasını bulmuştur. Bu problemlerin
çözümünü normal hukuk problemleri olarak değerlendirmek zordur. Bir takım farklı çözümler
söz konusu olmaktadır (9) .
Ayrıca, spor, rekabetin geçerli olduğu diğer alanlardan farklı bir özelliğe sahiptir;
bütün ekonomik rekabetlerde amaç, rakipleri yok etmek ve olabildiğince piyasaya hakim
olabilmek, tek kalmak iken, spor serbest rekabete çok açık ise de, rakipler arasında bir
dayanışmanın da var olduğu farklı bir alandır. Zira sporda rakip kalmazsa yarışma da olmaz.
Diğer rekabetlerde yok olan her rakip kalanları sevindirirken, sporda, rakipler varolmak ve
yarışabilmek için ekonomik açıdan birbirlerini korumak durumundadır. Bu nedenle Avrupa
Birliği Adalet Divanı, AB'nin spora özgü kurallara müdahale edemeyeceğine ve rekabet
kurallarını katı şekilde uygulayamayacağına karar vermiştir (4) .
Spor karşılaşmaları sporun elemanları olan oyuncu, kulüp ve federasyonların hukuki
statüleri, özel hukuk statüsünde kabul edilmiştir. Özel hukuk problemlerini çözmeye genel