1 TÜRKİYE PROFESYONEL LİGLERİNDE GÖREV ... - Spor Bilim

oldukça ileri bir durumda bulunuyorlardı. 1906 yılında Yunanlılar modern olimpiyat oyunlarının
10.yıldönümü dolayısıyla Atina’da bir “Ara Olimpiyat” düzenlediklerinde Osmanlı Devletinden futbol
dalında Selânik ve İzmir takımları katılmışlardı. Bu oyunlarda Selânik Karmasını 3-1 mağlup etmiş olan
İzmir Karması ikinciliği elde etmiştir. Bu İzmir futbolunun resmi karşılaşmalardaki en büyük başarısıdır.
İzmir’de XIX.yy sonlarından itibaren şehirde önemli bir yoğunluğu olan Rumlarda, İngilizlerin
ardında futbol alanlarına indiler. XX.yy başlarında İzmir’de Rumların Panionios, Apollon, Pelops
kulüplerinin yanısıra Ermenilerin de Vartanyan isimli futbol takımları bulunuyordu. 1900’lerin ilk
yıllarında İzmir’de futbol adına en önemli etkinlik şehirdeki Rum ve Ermeni takımlarının İngilizlerle
yaptıkları müsabakalardı. Bu müsabakaların yanısıra İzmir’deki İngiliz ailelerinin çocukları ile İzmir
limanına demirleyen yabancı askeri filoların mürettebatı arasında da maçlar yapılmaya devam etmiştir.
Bu döneme ait İzmir’deki spor kulüplerinin bir arşivinin şimdiye kadar bulunmamış olması dönemin
basınının bu organizasyonlara gereğince yer ayırmaması nedeniyle futbol maçları hakkında yeterince bilgi
sahibi olamıyoruz.
İzmir’deki Rum kulüpleri içerisinde en çok göze çarpan Apollon olmuştur. İzmir kentindeki
diğer Rum kulüplerinden Panionios sporun her alanında oldukça güçlü olmasına karşın iyi bir futbol
takımına sahip değildi. Pelops Kulübü’de kayık, yüzme branşlarıyla jimnastikte oldukça aşama kaydetmiş
olmasına karşın Apollon gibi ses getirecek bir futbol takımı oluşturamamıştı. Resmi kayıtlara göre de
1905 yılına kadar İzmir’de hiçbir Türk futbol oynamamıştır. Bu tarihte Amerikan Kolejinde öğrenim
gören Talat (Erboy) Bey ile Şerif Remzi (Reyent), Sabri Süleymanoviç, Nejat Evliyazade okul
takımlarıyla sahaya çıkan ilk Türk futbolcular oldular. Meşrutiyet’in ikinci kez ilanıyla birlikte ortaya
çıkan özgürlük ortamı, spor alanında da kendini göstermiştir. Bu dönemde spor önce okullara girdi. Sonra
da meydanlara ve spor alanlarına II. Meşrutiyetle birlikte spor yapma konusunda yönetimin baskısı ve
taassup nedeniyle Türkler üzerindeki çekingenlik ve içe kapanıklıkta ortadan yavaş yavaş kalkmıştır. Bu
konuda en etkin çaba gösteren İzmir’in Türk Okulları olmuştur. Melikyan Efendi’nin çabalarıyla
şehirdeki Türk gençleri modern futbola aşina oldular. 1911 yılında kentte spor faaliyetleri gerek
Trablusgarp Savaşı, gerekse bir süre sonra başlayan Balkan Savaşları nedeniyle önce yavaşlamış,
ardından durgunluk dönemine girmiştir. İzmir’de bir kulüp çatısında bir araya gelemeyen Türk
futbolcular ise uzun sürecek askerlik görevleri için orduya çağrıldılar. 1911-1914 yılları arasında az
rastlanan futbol müsabakaları yalnızca okullar arasında gerçekleşiyordu. İzmir’de ilk Türk Kulübü 1912
yılında Karşıyaka Terbiye-i Bedeniye ismiyle kurulmuştur.İzmir’de 1912-1914 yılları arasında “İzmir
İdmanyurdu” isimli bir futbol takımından söz ediliyorsa da bu takımın Altay’ın isim almadan önce
faaliyetlerini gayr-ı resmi yürüttüğü dönemdeki adı olsa gerektir. I. Dünya Savaşı yıllarının en güçlü
İzmir takımı 1914 yılında kurulmuş olan Altay’dı. Ve Altay Karşıyaka’dan sonra İzmir’in tescil edilmiş
ikinci Türk takımı idi. Kuruluşundan kısa bir süre sonra büyük başarılara imza atan Altay mütareke
döneminde Türk Ocağı kapanıncaya kadar isminden epey söz ettirmiştir. 1914-1915-1916 mevsimleri
İzmir Futbol Ligi şampiyonluklarını üst üste Altay kazanmıştır. İzmir’de Altay’ın dışında 1914-1919
2