1 TÜRKİYE PROFESYONEL LİGLERİNDE GÖREV ... - Spor Bilim

Sporun ve dolaylı olarak gelişen endüstrinin ekonomik etkileri üzerine yapılan
çalışmalarda önemle üzerinde durulan temel göstergelerden birisi de spora yönelik olarak
harcamalarda meydana gelen değişmelerdir.
Kanada, Japonya, ABD ve İngiltere’de spor ve spor ürünlerine yapılan harcamalar ve
yıllık değişimleri incelendiğinde sadece bu açıdan bile spor endüstrisinin hızla gelişimi açıkça
görülmektedir. Kanada’da toplam ve ortalama bir ailenin yıllık spora ilişkin harcamaları ve bu
harcamaların pazar payı değerlendirildiğinde aşağıdaki verilere ulaşılmaktadır.
Kanadalı ailelerin yıllık spor harcamasının 1996 yılı verileri ile 1992 yılı verileri
karşılaştırıldığında pazar payı %1,37’den %1,46’ya ulaştığı görülmektedir. Bu harcamalar,
spor kıyafeti ve spor ayakkabısı, sportif ve atletik malzemeler, canlı spor müsabakalarını
izleme, rekreasyonel faaliyetlerden faydalanma ve üyelik aidatlarını içermektedir.
1994 ve 1995 yılları baz alındığında sportif mal endüstrisinin üretim, toptan ve
perakende satışlarının gayri safi yurt içi hasılaya etkisi 2.975 milyon dolar ve bu endüstride
istihdam edilen kişi sayısı 59.122 kişi olarak ifade edilmektedir.
1994-1995 yılı verileri ile Kanada’da toplam ekonomi içerisinde spor endüstrisi
781.786 milyon dolarlık bir sektör olarak önemli bir pay almaktadır[6].
Amerika Birleşik Devletleri için yapılan çalışmalarda spor endüstrisinin pay olarak
152 milyar dolarlık tahmini endüstri rakamına ulaştığı ifade edilmektedir.
Aynı şekilde spor endüstrisi spor ekipmanlarının piyasa değeri karşılaştırması
yapılarak bir değerlendirmeye tabi tutulduğunda da yine endüstrinin yıllar itibariyle göreceli
olarak büyüdüğü görülmektedir. Karşılaştırmalarımızda ABD, Japonya, Asya Pasifik baz
alınmıştır. Spor ekipmanları piyasası bu üç ülke arasında hemen hemen paylaşılmış durumda
bulunmakta en büyük pay Japonya, ardından ABD ve ardından Asya-Pasifik gelmektedir.
Japonya’nın 2002 yılı itibariyle spor ekipmanları piyasasında aldığı pay %55,5, ABD’nin
%23,0 ve Asya–Pasifik ülkelerinin ise %21,5 olarak sıralanmaktadır.
Spor ekipmanları piyasasının diğer ülkelerde oluşturduğu endüstrinin daha az öneme
sahip olabileceği bu verilerden de anlaşılmaktadır[7].
Gelişen ve değişen dünyada spor artık bir endüstri kolu olarak şekillenmekte ve
ekonominin önemli bir parçasını oluşturmaya aday görünmektedir. Bu nedenle her ülke kendi
pazar payını bu endüstride pay alarak oluşturma çabası içerisindedir.
Spor piyasasının türev talep oluşturduğu da düşünülürse ekonomi için artan önemi
daha da yadsınamaz hale gelmektedir.
SONUÇ
Yapılan bu çalışmada değişen dünyada spor endüstrisinin ekonomik etkilerinin
sonuçları ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Spor; dünyadaki gelişme trendlerine bağlı olarak
öncelikle bir endüstri olarak diğer endüstriyel sektörlerin alt sektörü biçiminde
değerlendirilirken artık günümüz dünyasında ülkelerin GSMH da yaratmış olduğu net katkı
bakımından başlı başına bir endüstri içinde yer almaktadır.Spor endüstrisinin diğer
endüstrilerle karşılıklı olarak tamamlayıcılık etkisi göstermesi bu sektörün ekonomik
etkilerini daha da önemli hale getirmektedir. Çalışmada ifade edilen spor-medya ilişkisi buna
örnek olarak gösterilebilir. Spor endüstrisinin dünya ölçeğinde genel olarak boyutlarının
büyümesinde kullanılan örneklerinden biri de bireylerin tüketim harcamaları profillerinde
spor endüstri ile ilişkili olarak yapmış oldukları tüketim harcamalarındaki artış gösterilebilir.
Çalışmada bu durum Kanada aileleri üzerinde incelenmiştir.
Gelişen ve hızla büyüyen bu endüstri sektörü içinde Türkiye’nin de yer alabilmesi için
sporda ve spor ürünlerinde lisanslama faaliyetlerine, sporun futbol dışındaki diğer dallarının
da geliştirilmesi için gerekli önlemlerin alınmasına, dünyada standartlara uygun ve
uluslararası pazarlara açılma yönünde nitelikli spor ürünleri ve spor ekipmanları üretiminde
yol almasına ve sporla direkt ve dolaylı olarak ilgilenen sporcuların desteklenmesi adına
6