1 TÜRKİYE PROFESYONEL LİGLERİNDE GÖREV ... - Spor Bilim

AMAÇ
İnsan kuvvetinin geliştirilmesi düşünüldüğünde; kuvveti, insanın temel motorik
yeteneklerinden biri olarak ele almak gerekir. Meusel, kuvveti bir motorik yetenek olarak
güzel tanımlamaktadır: “Kuvvet insanın temel özelliği olup, bunun yardımıyla bir kütleyi
hareket ettirir (kendi vücut ağırlığı ya da bir spor aracını), bir direnci aşar ya da ona kas
gücüyle karşı koyar” 3 . Bir başka deyişle kas kuvveti, kas grubunun bir maksimal efor
sonucunda oluşturduğu karşı koymadır. Kısaca, bir dirence karşı koyabilme yetisi ya da bir
direnç karşısında belirli bir ölçüde dayanabilme yetisi olarak tanımlanabilir 1,7 .
Kas kuvveti, sakatlıkların önlenmesi, postürün korunması, günlük aktivitelerin
kolaylıkla yapılması bakımından oldukça önemlidir. Son yıllarda yapılan araştırmalar kuvvet
egzersizlerinin sağlıklı ve kaliteli bir yaşamın oluşturulmasında da önemli olduğunu ortaya
koymaktadır. Kuvvet antrenmanlarıyla yağsız vücut kütlesinin arttırılması, yaşla birlikte
meydana gelen osteoporoz gibi rahatsızlıkların önlenmesi, denge gelişimi, esnekliğin gelişimi,
enerji sağlaması ve kilo kontrolü de mümkün olabilmektedir 9, 12, 15 .
Kuvveti geliştirmek, sporcunun verimini yükseltmeye çalışan herkesin öncelikli ilgi
konusu olmalıdır. Birçok yapay kuvvet gelişimi aracı, sadece belirli spora uygun özel
becerilerin uygulanmasına göre 8-12 kat daha fazla kuvvet artırımını sağlamaktadır (örneğin
bir voleybol oyuncusu, smaç için sıçrama yeteneğini geliştirmek istiyorsa; bir voleybol
antrenmanı sırasında birçok smaç uygulaması yerine, ağırlık çalışması uygulaması ile daha
hızlı gelişim sağlayacaktır). Bu nedenle kuvvet antrenmanı, sporcuyu “yaratma“ süreci
içindeki en önemli özelliklerden birisi olarak değerlendirilmelidir.
Belli bir kas grubunu kuvvetlendirmek için onu fazla yüklemek gereklidir ve bunu
başarmak için en iyi yol olarak kabul edilen ağırlık çalışmasıdır. Dirençle gelişim
çalışmalarının amacı, belirli bir kasın yüksek bir seviyede bir gerilim sağlanarak ve giderek
artan dirençlerle çalıştırılması sonucu, kuvvetin arttırılmasıdır 19 .
Kas kuvvetinin geliştirilmesi ve kas dayanıklılığının arttırılması için dirençle gelişim
çalışmalarının farklı şekilleri uygulanmıştır. Bunlar; serbest kilolar (halter, dambıl vb.),
değişik dirençler (elastik bantlar, lastik toplar vb.), izokinetik hareketler ve plyometrik
kullanımları kapsamaktadır 5 .
Elastik dirençler arasında yer alan Thera-Band’ların hammaddesi kauçuktur. Kağıt
gibi ince olan Thera-Band’lar sentetik kauçuktan yapılmış direnç bantlarıdır. Thera-
Band’ların yedi değişik rengi bulunmaktadır ve bu renkler farklı direnç seviyelerini ifade
etmektedir. Thera-Band’ la üretilen kuvvet, direkt olarak bant’ın gerimi ile ilişkilidir. Her bir
renk başlangıç uzunluğuna bakılmaksızın gerim yüzdesine göre özel bir direnç miktarı
sağlamaktadır. Örneğin, bandın uzunluğu bir metreden 2 metreye gerildiğinde, uzama % 100
olmaktadır ve buna göre bir direnç miktarı oluşmaktadır 12 .
Elastik dirençler içerisinde yer alan Thera-Band’lar uzun yıllardan beri tıp dünyasında
başarıyla uygulanmaktadır. Öncelikle ortopedik rehabilitasyon kuruluşlarında kas ve eklem
işlevlerinin yeniden kazandırılması için direnç egzersiz bandı olarak kullanılmaktadır.
Rehabilitasyon alanında başarıyla uygulanan bu ürün, son birkaç yıldır spor çalışma
alanlarında yer almaya başlamış ve bu bantla yapılan egzersizlerin değişik uygulama
olanakları nedeniyle katılanlara zevk vermesi, çok basit ama aynı zamanda kasların gelişmesi
ve güçlenmesinde etkili bir yöntem olduğu görülmüştür 14 .
Bu çalışmada, elastik dirençler arasında yer alan Thera-Band’ ların bacak kuvveti
üzerine etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır.
YÖNTEM