1 TÜRKİYE PROFESYONEL LİGLERİNDE GÖREV ... - Spor Bilim

GİRİŞ
Asırlar boyunca spor bilimcileri ve sporcular iş verimini arttırmak, başarıya ulaşmak
ve zaferler kazanmak için çok çaba harcamışlardır (11) . Bu çaba zaman içerisinde sporcuların
performanslarını artırmak için besin katkı maddeleri almalarına kadar uzanmıştır. Sporcuların
performanslarını arttırmak amacıyla kullandıkları ergojenik maddelerden bir tanesi de
kreatindir (19, 24) . Kreatin kaslardaki fosfokreatini arttırarak enerji kaynaklarını arttırır ve kas
gelişimini uyarır (24) . Ayrıca, kreatin fosfatla kimyasal bağ oluşturarak kısa süreli egzersizler
esnasında ATP’nin yenilenmesi için enerji kaynağı görevini üstlenir (7, 11, 24, 25) .
Kreatin pek çok spor branşında performansı arttırmak amacıyla sporcular tarafından
kullanılmaktadır (24, 31) . Yapılan çalışmalar göstermiştir ki, 5-7 gün süre ile günde 5 gramlık
dozlar halinde 4 kez alınan kreatin, sprintteki hız ve güç üretmede, birkaç saniye ile birkaç
dakika süren tüm aktivitelerin patlama gerektiren durumlarında tipik olarak %5-8 oranında
gelişme sağlamıştır. Aynı zamanda tekrarlı sprintler arasında tamamen toparlanma
olmadığında sprint performansı geliştirmiştir. Bu gelişme, toplam iş yapabilme kapasitesinde
%5-15 oranında artış sağlayabilmektedir. Ayrıca ağız yolu ile kretin alımı kas içi kreatin
düzeyini (%10-25 oranında) ve kreatinfosfatın yenilenmesini arttırdığı saptanmıştır (9, 16) .
Futbol, sporcunun biyomotor özelliklerinin üst düzeyde gelişmiş olmasını gerektiren
bir spor branşıdır (1, 10, 27) . Futbol oyuncusu oyun esnasında gerekli olan enerjiyi sağlamak için
yüksek oranda ATP-CP enerji sistemini kullanmaktadır (2, 5, 7, 11, 25) . Futbol oyun yapısı gereği
tekrarlayan kısa süreli ve şiddetli hareket türlerinin gerçekleştirilmesini gerektirmektedir (14) .
Bu nedenden dolayı futbol oyunu esnasında ATP-CP enerji sistemine önemli bir görev
düşmektedir ve ATP-CP enerji sistemi sporcunun performansını en üst düzeyde ortaya
koymasında büyük rol oynamaktadır.
Tüm bu bilgilerden yola çıkarak, bu çalışmanın amacı, 5 gün süre ile günde 20 gram
kreatin yüklemesinin amatör futbolcularda performans üzerine etkisini araştırmaktır.
YÖNTEM
Araştırmaya yaş ortalamaları 22.71±1.90 yaş yıl, boy ortalamaları 175.09±5.84 cm ve
vücut ağırlıkları 73.69±5.82 kg olan Bolu A.İ.B.Ü. (Abant İzzet Baysal Üniversitesi) Beden
Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nda okumakta olan Futbol Uzmanlık Dersi alan ve üniversite
futbol takımında oynayan toplam 21 erkek futbol oyuncusu katılmıştır. Çalışmanın amacına
uygun olarak, bu araştırma ön test – son test kontrol gruplu model esas alınarak tasarlanmıştır.
Denekler ön testin ardından rastgele olarak kreatin, plasebo ve kontrol grubu olmak
üzere 3 gruba ayrılmışlardır. Kreatin grubu 5 gün süre ile 5 gramlık 4 doz halinde günde 20
gram kreatin, plasebo grubu aynı şekilde plasebo maddesi alırken kontrol grubu herhangi bir
madde almamıştır. Kreatin yükselmesi esnasında denekler normal yaşam ve antrenman
programlarını sürdürmüşler ve beslenme talimatları konusunda yapılan açıklamalar
doğrultusunda kreatin ve plasebo maddesini kullanmışlardır.
Ölçüm Araçları:
3