SPIS RZECZY

103„U podstaw aktualnego zagubienia znajduje się atak na władze poznawczeczłowieka i atak ten ostatecznie koncentruje się na metafizycznym statusiebytu, a zwłaszcza na metafizycznym statusie Bytu Pierwszego, to jest na BoskiejTrójjedności. Ten atak na władze poznawcze człowieka nazywamy, posługując siędawną nazwą, pirronizmem. Nie dotyczy on takiej czy innej pewności rozumuczy wiary, ale samej zasady jakiejkolwiek pewności, to jest zdolności poznawczejczłowieka”, pisał Amerio w Iota unum.W imię założeń naturalistycznych wysuwa się zatem twierdzenie o niezdolnościludzkiej do utrzymania związku między podmiotem poznającym a rzeczą poznawanąw ramach klasycznego realizmu poznawczego. W takim sensie duch XX-wiecznegomyślenia filozoficznego zdołał dosięgnąć również myśl katolicką po to, by utrudnićKościołowi zadanie nauczania z przekonaniem, a tym samym wtrącić nauczaniechrześcijańskie w rodzaj „intelektualnego getta”, łącząc je z formą hipotetycznąi powątpiewającą, tym samym zaniżając jego wartość.„Jeśli odrzuca się zdolność dotarcia do bytu, moc duchowa wyrażająca sięw pierwszeństwie miłości zostaje oderwana od prawdy, gubiąc wszelką normęi sprowadzając się do czystego przeżycia”.W tym miejscu powracamy do wspomnianego na początku stwierdzeniaAmerio o zamianie porządków prawdy i miłości, biorącej się z zaciemnieniarozumienia dogmatu o pochodzeniu Osób Boskich w Trójcy Świętej. Duch Świętypochodzi od Ojca i Syna (Filioque), toteż Miłość pochodzi od Logosu, to jest Mądrości.„Dynamika życia w przypadku, gdy prawda jest nieosiągalna, nie bierze sięjuż z tego, co poznawalne, ale je wyprzedza albo wręcz wytwarza. OdrzucenieIdei równa się odrzuceniu Boga, ponieważ usuwa z życia ludzi wszelki ślad powartościach wiecznych i niezniszczalnych. Jeśli wola nie podąża za poznaniem, leczbudzi się i uzasadnia sama z siebie, wówczas świat, pozbawiony swej racjonalnejpodstawy, przeradza się w absurd. Jeśli myślenie nie ma istotnego związku z bytem,wówczas nie pojmuje prawa rzeczy, i zamiast otrzymywać miarę z góry, samo bierzesię do mierzenia”.Pirronizm w obszarze poznawczym i metafizycznym siłą rzeczy prowadzido prymatu praxis, czyli przyznawania prawa pierwszeństwa woli i działaniu wewspółczesnej mentalności. Tymczasem wątpienie w naszą zdolność poznawczą jestz założenia ateistyczne. Jakim cudem – pyta myśliciel z Lugano – hierarchia katolickamoże nauczać z niewzruszonym przekonaniem, skoro przyjęła w siebie nowoczesnesceptyczne powątpiewanie? Moda na teoretyczne dramatyzowanie katolickiej naukizmierza ku temu, iż jedynie to, co jest niepewne, zasługuje na uznanie, natomiastkażdy, kto chce być słuchany, winien wykazać się niezbędnym minimum wątpliwościwobec własnych przekonań. Bezdenna otchłań nihilizmu, relatywizmu i sceptycyzmuwydaje się przywoływać ku sobie współczesną teologię katolicką.Kto się boi Romano Amerio?