SPIS RZECZY

115został uznany za sprzeczny z doktryną katolicką. Gdyby ukazał się przed SoboremWatykańskim II, to znalazłby się na indeksie ksiąg zakazanych jako dzieło heretyckie.Komisja stwierdziła, że przedstawia on w fałszywy sposób m.in. naukę o grzechupierworodnym, duszy ludzkiej, rzeczywistej obecności Chrystusa w Eucharystii,prymacie papieskim i w wielu innych kwestiach.Nakazano poprawić tekst, ale okazało się, że katechizm rozszedł się jużw wielkich nakładach. Zalecono więc poprawki komisji włączyć do tekstu jakoaneks i uwzględnić w kolejnych wydaniach. Było to jednak działanie połowiczne,potęgujące wrażenie pęknięcia doktrynalnego wewnątrz Kościoła.W kolejnych latach najbardziej znany holenderski teolog, dominikanin o. EdwardSchillebeeckx, nazywany niekiedy „ojcem holenderskiego eksperymentu”, doczekałsię potępienia swoich tez przez Kongregację Doktryny Wiary. Za niezgodną z naukąkatolicką uznano np. głoszoną przez niego możliwość sprawowania Eucharystiiprzez osoby pozbawione święceń kapłańskich.Katolicy niewierzący w JezusaSkutki holenderskiego eksperymentowania dały znać o sobie bardzo szybko – brakjedności doktrynalnej spowodował pęknięcie w kwestiach wiary i moralności.Zarazem chęć przystosowania Kościoła do zmieniającego się świata spowodowała,że przestał się on od tego świata odróżniać. Tym samym zaczął ulegać świeckimideologiom i zatracać swą tożsamość. Nastąpiła dezorientacja zarówno wśródświeckich, jak i duchowieństwa. W latach siedemdziesiątych ponad 2 tysiąceksięży porzuciło stan kapłański, a nowych powołań brakowało. O ile w 1950 rokuw Holandii wyświęcono 325 księży, o tyle w 1974 roku już tylko 14.Trzeba powiedzieć, że fala sekularyzacji dotknęła w tamtym czasie Kościół wewszystkich krajach zachodnich, ale w Holandii był to proces szczególnie widoczny,gdyż ci, którzy wydawali się powołani do stawienia czoła wyzwaniu gwałtownejlaicyzacji – sami ją potęgowali. Nastąpiła sekularyzacja w sposobie formacjikapłańskiej – rozwiązano seminaria duchowne we wszystkich diecezjach, a klerykówwysłano na studia na wydziały teologiczne świeckich uniwersytetów. Parafiamizaczęli kierować świeccy, tzw. pracownicy (lub pracownice) pastoralni, którzy częstoprzewodniczą nabożeństwom, rozdają komunię, wygłaszają „homilie”, chrzczą,błogosławią małżeństwa i wygłaszają mowy pogrzebowe. Używają przy tym szatparaliturgicznych przypominających kapłańskie. Nie spowiadają, ale chyba tylkodlatego, że zwyczaj przystępowania do spowiedzi zanikł niemal zupełnie.Nastąpił spadek praktyk liturgicznych i sakramentalnych. Świątynie opustoszały,a wiele z nich zamieniono na hale targowe, restauracje lub dyskoteki. Niski stopieńpraktyk pobożnościowych zaczął odzwierciedlać stan wiary Holendrów. Wedługsondażu z 1996 roku tylko 45 procent katolików wierzyło w życie pozagrobowe,Holandia: od narodu misjonarzy do kraju misyjnego