SPIS RZECZY

fortel nr 20 – „nie musimy już pytać o to, jaki wniosek adwersarz wyciągnął, leczmożemy go samodzielnie sformułować; a choćby nawet jakiejś przesłanki brakowało,to uznajemy ją za ewidentną i wyciągamy wniosek”. Ta brakująca przesłanka to –drobnostka! – założenie, że odzyskanie panowania nad ziemią ma się dokonać przezoddanie pokłonu szatanowi! Cóż za bezczelność – to tak, jakby dowódca jednej armiipowiedział toczącemu z nim wojnę, że jeżeli ten się podda – zwycięży tego, któremupokazał białą flagę.Warto zauważyć, że szatan, korzystając z rady: „Jeżeli (...) przeciwnik jestzwolennikiem sekty, której my nie popieramy, to możemy w sporze z nim zastosować– jako principia – założenia tejże sekty” (fortel nr 5), chętnie cytuje Pisma uważanew „sekcie” jego Przeciwnika za święte. Na szczęście Pan nie tylko znał Pismo, naktóre szatan się powoływał, ale i potrafił odczytać jego sens w tym Duchu, w którymzostało ono napisane. Dlatego fortel nr 30, chociaż został zastosowany, nie mógłsię udać: „Można, jeżeli będzie taka potrzeba, nie tylko trawestować, ale też poprostu wypaczać sens autorytatywnych wypowiedzi, albo wręcz przytaczać zdaniacałkowicie wymyślone przez siebie – przeciwnik zwykle nie ma pod ręką danegodzieła i nie wie, jak je wykorzystać”.We wszystkich pokusach zły duch wykorzystuje argumenta ad hominem (fortelnr 16): „Słysząc twierdzenie przeciwnika, musimy zbadać, czy nie przeczy onojakoś, bodaj pozornie, czemuś, co ów adwersarz wypowiedział bądź przyznałwcześniej...”. Szatan słyszał, jak Bóg potwierdził Synostwo Boże Jezusa („Tyś jestmój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie” 7 ), wie też, że Jezus za takowego sięuważa. Nie może zaprzeczyć temu faktowi, dlatego odwołuje się do tego, za kogoJezus się uważa i stara się to wykorzystać w sporze – „jeśli jesteś Synem Bożym, tonie możesz... głodować [pokusa nr 1] czy żyć w ubóstwie i ogołoceniu z tej potęgi,która ci się należy [pokusa nr 2 u Łukasza, nr 3 u Mateusza]”. Prawdopodobnie szatanpróbuje postępować też według zasady: „zamiast oddziaływać uzasadnieniem naintelekt, należy motywami oddziaływać na wolę” (fortel nr 35): „Jeśli jesteś SynemBożym, to potwierdź to – inaczej wcale nie jesteś tym, za kogo się podajesz!”.Odpowiedzi Jezusa są krótkie, ale konkretne. Szatan, który nie chce przegraćsporu, zmienia pokusę – „zakłóca tok dysputy, zmienia temat, odwraca uwagęi skierowuje ją na inne twierdzenia...” (fortel nr 18). Syn Boży właściwie nie wchodziw dyskusję ze złym duchem, nie analizuje, w którym momencie jego twierdzeniasą przesadzone, a do jakiego stopnia można się nad nimi zastanawiać, nie próbujenic udowadniać. Wie jednak, że propozycje szatana sprzeciwiają się woli Ojca, i towystarczy, aby je odrzucić w całości. Rozpoznaje też złą wolę zbuntowanego przeciwBogu ducha, który „jest kłamcą i ojcem kłamstwa” 8 .Na podstawie tej krótkiej medytacji można – jak mi się zdaje, a Państwoosądźcie, czy nie używam tu jakiegoś fortelu celem przekonania do mojej tezy7 Łk 3,22b.8 J 8,44b.