I

in functionele en anatomische zin differentiatie mogelijk, in bijvoorbeeld spatieel versus nonspatieel,
auditief versus visueel, oriëntatie (posterieur) systeem en executieve controle (anterieur)
systeem. Niet alleen deze cognitieve systemen, maar ook het motorische systeem vertoont
een modulaire structuur. Complexe bewegingen zoals het werpen van een bal en lopen
worden deels bewust gecontroleerd, maar verlopen deels, zoals de ballistische componenten
van de beweging, automatisch. Zij laten zich laat ook ontleden in verschillende deelcomponenten
die weer corresponderen met specifieke neurale mechanismen. Deze bevinden zich
waarschijnlijk in pariëtale schors, cerebellum, basale ganglia en de primaire en secundaire
motorische gebieden.
5.3.2 Verzoening van het globale en het lokale standpunt.
“Thus, memory is localized in the sense that particular brain systems represent specific aspects
of each event, and is distributed in the sense that many neural systems participate in
representing the whole event” Squire (1989).
De tegenstelling tussen het globale en lokale standpunt lijkt dus door inzichten van de moderne
neurobiologie grotendeels achterhaald. Zoals benadrukt, zijn mentale functies zoals
waarneming, geheugen, aandacht en taal niet met één specifieke plek in de
hersenen verbonden, maar met netwerken die een relatief groot gebied in de hersenen bestrijken.
Deze grootschalige netwerken lijken dus goed te beantwoorden aan de principes
van equipotentialiteit en mass action van Lashley. Het is echter ook duidelijk geworden dat
dergelijke netwerken niet diffuus zijn georganiseerd, zoals aangenomen werd door Lashley,
doch zijn samengesteld uit kleinere netwerken die wél met specifieke gebieden in de hersenen
zijn geassocieerd. De conclusie is dus dat op niveau van subsystemen (of lokale circuits)
wél lokalisatie mogelijk, is maar op het niveau van grotere systemen (of grootschalige
netwerken) niet: hier geldt veeleer het principe van gedistribueerde functies.
Figuur 5. 2 (links) geeft de verschillende mogelijkheden schematisch weer. Er wordt hierbij
onderscheid gemaakt tussen anatomische gebieden (de cirkelvormige gebieden, aangeduid
als I, II en III) en complexe functies (A, B, en C). Modellen 1 en 2 illustreren respectievelijk
het naïeve lokalisatie standpunt, en het standpunt van equipotentialiteit. Beide standpunten
lijken achterhaald, omdat zij niet met subdifferentiatie van complexe functies rekening houden.
Het derde standpunt (model 3), aangeduid als het relatieve lokalisatie, of netwerkmodel,
doet zowel recht aan het lokale als globale principe van functionele cerebrale organisatie.
Het netwerkmodel laat zien dat complexe systemen zijn georganiseerd volgens het principe
van parallel gedistribueerde systemen.
117