I

Figuur 2.14 Weergave van de actiepotentiaal met instroom van natrium- en uitstroom van kaliumionen. De
actiepotentiaal is hier weergegeven als functie van de plaats op het axonmembraan. Hij kan ook worden
weergegeven als functie van tijdstip: in dit geval is het beeld precies omgekeerd (eerst natrium instroom,
daarna kalium uitstroom).
Dit veroorzaakt vervolgens een sterke instroom van natriumionen, waardoor de membraanpotentiaal
in zeer korte tijd kan veranderen in + 50 mv. Hierdoor verandert tegelijkertijd de
drempelwaarde voor kaliumionen (K+), die zich in grote getale aan de binnenzijde van de
celwand bevinden. Dit veroorzaakt vervolgens een uitstroom van kaliumionen, waardoor het
elektrisch evenwicht weer wordt hersteld. Deze uitstroom verloopt echter wat trager, waardoor
de herstelfase geleidelijker verloopt. Dit hele proces geschiedt op grond van een enzym,
dat bestaat uit eiwitmoleculen, en waarvan de werking wordt omschreven als een natriumkaliumpomp.
Figuur 2.15 Boven: synaps en vrijkomende neurotransmitter
(presynaptisch mem-braan). Onder: uitvergroting
pre- en postsynaptisch membraan en neurotransmitters.
Calciumkanalen openen zich, waarna
neurotransmitter uit blaasjes vrijkomt, zich over de
spleet verspreidt en zich bindt met receptoren in het
postsynaptisch membraan (onder). Dit geeft aldaar
aanleiding tot exciterende of inhiberende postsynaptische
potentialen (EPSPs of IPSPs).
Het transport van Na+ en K+ geschiedt door zogeheten
ionenkanalen. Dit zijn eiwitten in het celmembraan
die ionen de cel in of uit laten passeren. Het
58