I

Veel van deze kennis is ontleend aan manipulatie van de genetische eigenschappen van
muizen. Een standaardprocedure daarbij is knock-out. Dit houdt in dat men een subvariant
of stam van muizen kweekt, waarin bepaalde genetische eigenschappen niet langer aanwezig
zijn, of tot expressie komen. Zo kan men een subvariant van muizen kweken, waarin
receptoren voor bepaalde neurotransmitters die van invloed zijn op de geheugenprestatie
Bij TMS wordt gebruikt gemaakt van een magneetspoel die
vlak bij de schedel wordt geplaatst. Het magnetisch veld
staat loodrecht op het vlak van de spoel en produceert een
stroom die naburig hersenweefsel prikkelt. (NIH public domain
E.M. Wasserman 2013. BNU).
ontbreken. Deze aanpak maakt het mogelijk om op meer microscopisch niveau te onderzoeken
welke elementaire processen
of structuren ten grondslag liggen
aan complex humaan gedrag of
eigenschappen.
Een vrij recente ontwikkeling is
transcraniële magnetische stimulatie
(TMS). Deze methode wordt ook
‘virtuele laesie’ genoemd, en is relatief
veilig voor patiënt of proefpersoon.
Bij TMS wordt gebruikt gemaakt
van een magneetspoel die
een kortdurende maar krachtige
magnetische puls uitzendt. Als de
spoel dicht bij de schedel wordt geplaatst,
activeert de puls een naburig
gebied in de cortex onder de
schedel, zoals bijvoorbeeld het motorische
of visuele schorsgebied. Hoewel het toepassingsgebied van TMS beperkt is, kan
de techniek een nuttige bijdrage leveren bij het in kaart brengen van processen in de hersenen
die snel verlopen, en afhankelijk zijn van structuren die zich dicht onder de schedel
bevinden.
1.6.2 Gevolgen van hersenbeschadiging voor het gedrag
Veel humaan neuropsychologisch onderzoek is verricht op patiënten die ten gevolge van
een ongeluk of ziekte een hersenbeschadiging, zoals een hersenbloeding of hersentumor,
hebben opgelopen. Dit heeft geleid tot een beter inzicht in de betekenis van allerlei hersengebieden
voor hogere cognitieve functies als taal, geheugen en aandacht. Een belangrijk
instrument in het neuropsychologisch onderzoek naar de gevolgen van hersenbeschadiging
voor het gedrag zijn dissociaties tussen scores in cognitieve tests. Zo leidt een beschadi-
27