I

nen, die delen van het ventrale tegmentum via de laterale hypothalamus verbindt met structuren
in het basale deel van de frontale hersenen ('basal forebrain') en de orbitofrontale
schors (zie ook figuur 9.21). De MFB bestaat uit lange, zowel opstijgende als afdalende,
axonen met korte vertakte axonen naar nabijgelegen structuren. Een belangrijk aspect hierbij
is dat de MFB ook vele opstijgende banen bevat, afkomstig van noradrenerge, serotonerge
en dopaminerge neuronen in de hersenstam, die projecteren naar de frontale schorsgebieden.Met
name de dopaminerge banen blijken een cruciale rol te spelen bij beloning van
gedrag, en controle van motoriek.
9.8.3 Anatomie van de dopaminerge circuits
De zelfstimulatieproeven van Olds en Milner hebben de weg geopend naar het onderzoek
naar dopaminerge circuits in de hersenen. Gebleken is dat dopamine de respons van gebieden
in hersenen zoals hypothalamus, amygdala, en orbitofrontale schors die betrokken zijn
bij het herkennen of encoderen van beloning, kan versterken. Dopamine wordt wel gezien als
een onderdeel van het extrathalamische neurotransmitter systeem dat de processen in de
cortex activeert (zie hoofdstuk 7.2 van dit boek).
Er bestaan drie dopaminerge circuits (figuur 9.21). Alle drie circuits ontspringen in het mesencephalon,
en wel in het tegmentum. Zij lopen parallel met of maken deel uit van de MFB.
In de substantia nigra (meer precies: de pars compacta, aangeduid als SNpc of gebied A9)
ontspringt de nigrostriate baan. Dit circuit is vooral betrokken bij de regulatie van motoriek en
projecteert naar het neostriatum (nucleus caudatus en putamen: in figuur 9.21 aangeduid als
dorsaal deel). De twee andere circuits spelen vooral een rol bij regulatie van beloning.
Figuur 9.21 Boven: drie
verschillende dopaminerge
banen. A9 en A10 zijn aanduidingen
van celgroepen in
het tegmentum, respectievelijk
substantia nigra (pars
compacta) en het ventrale
deel van het tegmentum.
Beide gebieden zijn betrokken
bij dopamineproductie,
maar hebben een verschillend
effect op het striatum
en frontale schorsgebieden.
Onder: anatomie van medial
forebrain bundle (MFB),
met daarin de belangrijkste
dopaminerge banen
286