I

De rol van de pariëtale schors: gebieden 5 en 7. Met name de gebieden 5 en 7a in de pariëtale
schors hebben vele outputverbindingen met het premotore gebied in de anterieure
schors. Ook zijn er verbindingen met gebied 8 (frontale oogvelden) en de prefrontale schors.
Uit onderzoek van Requin is gebleken dat in gebied 5 van apen verschillende groepen neuronen
kunnen worden onderscheiden, afhankelijk van het type reactietaak. Er werden drie
taken gebruikt: a) alleen geluidsprikkels zonder beweging, b) het maken van een spontane
beweging en c) het maken van een keuzereactie.
Als alleen geluidsprikkels werden aangeboden, vuurde een subgroep van neuronen (ongeveer
10%), die sensorische neuronen werden genoemd. Als de proefdieren alleen een respons
moesten uitvoeren, vertoonde een andere groep van motorneuronen (56%) een verhoogde
activiteit voorafgaande aan de beweging. Tenslotte was er een derde categorie van
sensomotorische neuronen (34%), die in alle drie de condities vuurden. Dit laatste suggereert
dus dat sommige neuronen in het voorste deel van de pariëtale schors mogelijk een
specifieke rol vervullen in het koppelen van een stimulus aan een motorische respons.
Gebied 7 is, evenals het hiervoor besproken gebied 5, betrokken bij de vorming van associaties
tussen stimuli en responsen. Het meer posterieure deel 7a lijkt vooral met sturing van
visuele en oculomotore processen, en 7b (meer anterieur gelegen) met somatische input
Twee vormen van ‘neglect’
Evidentie voor de verschillende rol van sensorische en motorische netwerken
(die gebied 7 als centrum hebben) is gevonden door Mesulam
in zijn onderzoek naar laesies in het pariëtale schorsgebied. Zijn onderzoek
toonde aan dat beschadigingen van structuren op verschillende
locaties van het pariëtale gebied tot verschillende soorten aandachtsstoornissen
kunnen leiden, die samen als hemineglect worden aangeduid.
Stoornissen in het eerste (sensorische) netwerk gaan vooral gepaard
met sensorische neglect. Dit is een verminderde perceptuele
aandacht voor het deel van de buitenwereld, dat tegenovergesteld is
aan de plaats van laesie in de – linker of rechter – pariëtale schors.
Daarentegen blijken beschadigingen in het tweede (motorische) netwerk
te leiden tot motorische neglect, dat wil zeggen stoornissen in
aandachtsfuncties met een meer motorisch karakter zoals ‘visueel zoeken’.
Deze patiënten hebben vooral moeite met het opsporen van bepaalde
doelstimuli in een complex visueel veld, en met het manipuleren
van objecten.
geassocieerd. Beschadiging van het laatste gebied (vooral in de linkerhemisfeer) leidt bijvoorbeeld
tot apraxie: een motorische stoornis die berust op een defect in de centrale programmering
van complexe
bewegingen.
Gebied 7 heeft, net als
gebied 5, grote betekenis
voor sturing van
motore processen als
het reiken naar en grijpen
van objecten. Dit
soort objectgerichte
acties vormt een zeer
belangrijk onderdeel
van het motorisch gedrag,
dat diepe bio-evolutionaire wortels heeft. Reiken en grijpen naar voorwerpen, het gebruik
van gereedschappen en dergelijke, hebben waarschijnlijk ook een belangrijke rol gespeeld
in de culturele en technische ontwikkeling van de mens.Bij het maken van grijpbewegingen
spelen behalve de plaats in de ruimte ook de eigenschappen van het object zelf,
150