I

Het complexe regelsysteem dat ten grondslag ligt aan deze neurochemische processen
suggereert dat depressie mogelijk niet één maar meerdere oorzaken heeft. Er zijn echter ook
diverse aanwijzingen dat de amygdala een centrale rol speelt bij (unipolaire) depressieve
stoornissen. Dit is hieroven puntsgewijs samengevat. Een scenario zou kunnen zijn dat
genetische factoren in interactie met omgevingsfactoren leiden tot een verminderde productie
van kritische neurotransmitters als serotonine.
Het neurochemisch signaal dat het gevolg is van deze ontregelde toestand bereikt vervolgens
emotionele centra in de hersenen (zie figuur 9.23). Mogelijk betreft dit een affectief
netwerk bestaande uit amygdala, orbitofrontale schors en het anterieure cingulate gebied.
Met name in de amygdala zou het neurochemische signaal kunnen leiden tot stimulatie van
dezelfde groepen neuronen die ook betrokken zijn bij evaluatie van het belonings- en strafkarakter
van stimuli. De hierdoor (van binnenuit) ontstane negatieve stemming 'kleurt' dan als
het ware de perceptie van stimuli uit de omgeving of ‘gedachten’. Mogelijk veroorzaakt dit
eveneens een grotere gevoeligheid voor stressvolle stimuli uit de omgeving, die vervolgens
via de hypothalamus weer stressreacties ontketenen. Via terugkoppeling van de stresshormonen
naar de amygdala zou een toestand van chronische overstimulatie kunnen ontstaan,
die leidt tot chronische depressieve klachten.
genetische
factoren
stress
invloeden
verlaagd
serotonine
nivo
hypothalamus
(stress
reactie)
verhoogde activatie
amygdala en orbitofrontale
schors
stemmings
anomalie
chronisch
verhoogde
CRF, ACTH, cortisol
Figuur 9.23 Hypothetisch model voor neurochemische regulatie van depressie. Centraal element is de amygdala.
Genetische en omgevingsinvloeden leiden tot een verhoogde activatie van amygdala en mogelijk de
orbito-frontale schors. De hierdoor ontstane stemmingsanomalie leidt via de hypothalamus tot een chronisch
verhoogde produktie van stresshormonen (cortisol, CRF: Corticotroop Release Factor en ACTH: Adrenocorticotroop
hormoon) die ook de amygdala als targetorgaan hebben
292