I

10.2.1 Anatomie en functie van de cerebrale hemisferen
Het menselijk lichaam vertoont een sterke symmetrie. Dit blijkt allereerst uit de paarsgewijs
geplaatste lichaamsdelen zoals armen, benen en zintuigen. Ook de functies van onze zintuigen,
armen en benen vertonen een sterke symmetrie. Deze functionele overeenkomst blijkt
echter niet alleen op perifeer niveau. Ook de gebieden in de hersenen waarnaar zintuigen en
motoriek projecteren (de primaire sensorische en motorische gebieden) blijken vrijwel elkaars
spiegelbeeld te zijn. Dit komt het duidelijkst tot uiting in de bekende 'homunculi' van de
somatosensorische en motorische schors (zie figuur 10.1).
De primaire visuele en auditieve schorsgebieden kennen eveneens een strikte symmetrie:
gebieden voor analyse van kleur, vorm en beweging, maar ook voor analyse van geluidskenmerken
zijn structureel gelijk in de linker- en rechterhemisfeer. Deze symmetrische structuur
geldt, met enkele uitzonderingen, niet alleen voor de primaire sensorische gebieden,
maar ook voor de secundaire gebieden, die de 'zetel' vormen van hogere mentale functies
als geheugen, aandacht en bewustzijn.
Figuur 10.1 De symmetrische topografische structuur van de motorische schors. Deze symmetrie geldt ook
voor het tastgebied (somatosensorische schors) en de auditieve en visuele projectiegebieden.
De symmetrische structuur van onze hersenen suggereert dat beide hemisferen eigenlijk
autonome, en vrijwel identieke eenheden van informatieverwerking vormen. Dit idee wordt
mede ondersteund door het gegeven dat gebieden binnen een hemisfeer meer onderlinge
verbindingen hebben, dan gebieden die in verschillende hemisferen zijn gelegen. Samenvattend
suggereert het hier geschetste anatomische beeld dus eerder een functionele gelijkheid
dan ongelijkheid van de hemisferen.
Asymmetrie en functionele specialisatie. Er zijn echter ook tekenen van asymmetrie in de
functionele organisatie van de hersenen. Het meest duidelijke voorbeeld hiervan is een
296