I

met de halsband' kan uitgesplitst worden in een werkwoord 'beet' (V), en een NP ('de hond
met de halsband'). Tenslotte is deze laatste NP weer opsplitsbaar in een NP 'de hond' en PP
'met de halsband' (PP staat voor: 'prepositional phrase' of voorzetsel zinsdeel).
In dit voorbeeld dwingt de syntactische structuur ons als het ware tot een interpretatie die
eigenlijk wat vreemd is: de hond hoort immers het meisje te bijten en niet andersom. Vooral
Brocapatiënten blijken moeite te hebben met het begrijpen van dergelijke complexe, en
enigszins misleidende, zinnen. Een dergelijke stoornis wordt agrammatisme genoemd. De
structuur van een zin kan soms tot twee interpretaties leiden. In het voorbeeld van figuur
10.19 zou bijvoorbeeld 'met de halsband' ook bij ‘bijten’ kunnen horen.
Figuur 10.18 Eenvoudig structuurmodel van zinsrepresentatie. Dit bevat lexicale componenten die deel uitmaken
van de representatie van individuele woorden (onderste laag), plus een additionele (postlexicale)
component: zinsrepresentatie (bovenste laag).
Omdat dit onzin is (een halsband bijt niet), wordt de tweede interpretatie door de semantische
processor in ons brein verworpen. In andere gevallen kan echter een alternatieve interpretatie
wél plausibel zijn. Bijvoorbeeld in het zinnetje "Jan sloeg het meisje met het boek',
kan 'het boek' het voorwerp aanduiden dat het meisje in haar handen heeft, of het voorwerp
waarmee Jan het meisje sloeg. In zo'n geval wordt in ons intuïtief begrip van de zin, een
zogenaamde geprefereerde oplossing gekozen: het boek wordt verbonden met Jan die slaat,
en niet met het meisje dat het vasthoudt. Degeprefereerde oplossing is vaak de oplossing of
interpretatie van de zin, waarbij de boomstructuur minder 'knopen' of uitsplitsingen kent.
Psycholinguïsten noemen dit principe minimal attachment.
Betekenis en syntactische structuur blijken sterk met elkaar samen te hangen: de betekenis
van een zin wordt immers pas volledig duidelijk nadat de structuur van de zin (syntaxis) is
verwerkt. Toch zijn zij niet volledig hetzelfde.Het is namelijk mogelijk dat een zin zonder
enige betekenis toch een normale syntactische structuur heeft. Zo is de zin 'Jan hinkte na de
schop tegen zijn schenen' zowel semantisch als syntactisch in orde. Neem nu vervolgens de
334