Herkese Lazim Olan Iman - Mevlana Halidi Bagdadi
(Herkese Lâzım Olan Îmân) kitâbı dört kısımdan meydâna gelmişdir. I. kısım; Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî Hazretlerinin (İ’tikâdnâme) kitâbının tercemesidir. (Hadîs-i Cibrîl) adı verilen; islâmın beş şartını ve îmânın altı şartını anlatan bir hadîs-i şerîfin açıklamasıdır. Ayrıca Şerefüddîn Yahyâ Münîrinin iki mektûbu, Allahü teâlâ vardır, birdir, konuları vardır. II. kısım; (Müslimânlık ve Hıristiyanlık) kitâbıdır. Burada Peygamberler, kitâblar, dinler, (Yehûdîlik, hıristiyanlık ve islâmiyyet) hakkında bilgi verilmekde, Hakîkî bir müslimân olmanın şartları açıklanmakda, müslimânlığa hayran olanların sözleri ile, (42) tane başka din mensûbu iken islâmiyyeti seçen zâtların hayâtları anlatılmakdadır. III. kısım; (Kur’ân-ı Kerîm ve Bugünkü Tevrât ve İncîller) kitâbıdır. Burada, bugünkü Tevrât ve İncîller hakkında bilgi verilmekde, Kitâb-ı Mukaddesdeki hatâlar îzâh edilmekde, Kur’ân-ı Kerîmin son ve değişmiyen kitâb olduğu ilmî olarak anlatılmakdadır. Ayrıca Muhammed aleyhisselâmın mu’cîzeleri, fazîletleri, güzel ahlâk ve âdetleri anlatılmakdadır. IV. kısım; (İslâm Dîni ve Diğer Dinler) kitâbıdır. Burada islâm dîninin vahşet dîni olmadığı, hakîkî müslimânın câhil olmadığı, ilkel dinler, semâvî dinler, islâmiyyetde felsefe olamıyacağı konuları açıklanmakdadır.
(Herkese Lâzım Olan Îmân) kitâbı dört kısımdan meydâna gelmişdir.
I. kısım; Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî Hazretlerinin (İ’tikâdnâme) kitâbının tercemesidir. (Hadîs-i Cibrîl) adı verilen; islâmın beş şartını ve îmânın altı şartını anlatan bir hadîs-i şerîfin açıklamasıdır. Ayrıca Şerefüddîn Yahyâ Münîrinin iki mektûbu, Allahü teâlâ vardır, birdir, konuları vardır.
II. kısım; (Müslimânlık ve Hıristiyanlık) kitâbıdır. Burada Peygamberler, kitâblar, dinler, (Yehûdîlik, hıristiyanlık ve islâmiyyet) hakkında bilgi verilmekde, Hakîkî bir müslimân olmanın şartları açıklanmakda, müslimânlığa hayran olanların sözleri ile, (42) tane başka din mensûbu iken islâmiyyeti seçen zâtların hayâtları anlatılmakdadır.
III. kısım; (Kur’ân-ı Kerîm ve Bugünkü Tevrât ve İncîller) kitâbıdır. Burada, bugünkü Tevrât ve İncîller hakkında bilgi verilmekde, Kitâb-ı Mukaddesdeki hatâlar îzâh edilmekde, Kur’ân-ı Kerîmin son ve değişmiyen kitâb olduğu ilmî olarak anlatılmakdadır. Ayrıca Muhammed aleyhisselâmın mu’cîzeleri, fazîletleri, güzel ahlâk ve âdetleri anlatılmakdadır.
IV. kısım; (İslâm Dîni ve Diğer Dinler) kitâbıdır. Burada islâm dîninin vahşet dîni olmadığı, hakîkî müslimânın câhil olmadığı, ilkel dinler, semâvî dinler, islâmiyyetde felsefe olamıyacağı konuları açıklanmakdadır.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
tıklarına ters düşüyordu. Onların, fen ve din bilgilerinin çoğunda<br />
câhil oldukları, aklın, fikrin anlıyamadığı bilgilerde, dahâ çok yanıldıkları<br />
görüldü. Hakîkî âlimler, meselâ imâm-ı Gazâlî, imâm-ı Rabbânî<br />
“rahime-hümallahü teâlâ”, bu felsefecilerin en mühim îmân<br />
bilgilerine inanmadıklarını görmüşler, küfrlerine sebeb olan yanlış<br />
inanışlarını uzun uzun bildirmişlerdir. İmâm-ı Gazâlînin (El-münkizü<br />
aniddalâl) kitâbında bu husûsda geniş bilgi vardır.<br />
Hakîkî islâm âlimleri, kelâm bilgilerinde, (Müteşâbih) âyet-i kerîme<br />
ve hadîslerin açıklamalarında, yalnız Resûlullahın “sallallahü<br />
teâlâ aleyhi ve sellem” ve Eshâb-ı kirâmın “radıyallahü teâlâ anhüm<br />
ecma’în” ictihâdlarına uymuşlar, eski felsefecilerin bunlara<br />
uymıyan fikrlerini red etmişler, böylece islâm dînini, hıristiyanlık<br />
gibi bozulmakdan korumuşlardır. Câhil kimseler ise, felesofların<br />
her sözlerinin doğru olacağını zannederek, bunlara teslîm olmuşlardır.<br />
İşte böylece (Mu’tezile) denilen bozuk bir islâm fırkası meydâna<br />
geldi. Peygamberimiz “sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem” islâmiyyetde<br />
yetmişiki bozuk fırkanın hâsıl olacağını haber vermişdir.<br />
Yunan, Hind, Fars, Latin felsefelerinden ilhâm alan, İbni Sînâ, Fârâbî,<br />
İbni Tufeyl, İbni Rüşd, İbni Bâce gibi filozoflar zuhûr ederek,<br />
ba’zı bilgilerde Kur’ân-ı kerîmin hak yolundan ayrılmışlardır. İbni<br />
Haldûn [1] , islâm ilmlerini (Ulûm-i Nakliyye) [Tefsîr, Kırâet, Hadîs,<br />
Fıkh, Ferâiz, Kelâm, Tesavvuf] ve (Ulûm-i akliyye) [Mantık, Fizik,<br />
Tabi’at, Kimyâ, Matematik, Geometri, Mesâha, Münâzara ve Astronomi]<br />
adıyla ikiye ayırmışdır. Bunlardan birincilere (din bilgileri),<br />
ikincilerden tecribe ile anlaşılabilenlere ise (fen bilgileri) denir.<br />
İmâm-ı Gazâlî “rahime-hullahü teâlâ” rumca öğrenerek eski<br />
yunan felsefesini incelemiş, doğru bulmadığı yerlerini red etmişdir.<br />
Hârûnürreşîd “rahime-hullahü teâlâ” zemânında islâm ilmlerine<br />
karışdırılan felsefe, Montesquieu, Spinoza gibi filozoflara rehberlik<br />
etmiş, bunlar “Farabius” adını verdikleri Fârâbînin te’sîri altında<br />
kaldıklarını açıkça i’tirâf etmişlerdir.<br />
İmâm-ı Muhammed Gazâlî “rahime-hullahü teâlâ” yetmişiki<br />
fırkadan ilk zuhûr eden şî’î fırkasının Dâî’leri ile savaşdı. Dâî’ler,<br />
Kur’ân-ı kerîmin bir iç yüzü (bâtını), bir de dış yüzü (zâhiri) olduğunu<br />
iddi’â etdiler. Bunlara (Bâtınî fırkası) ismi verilmişdir.<br />
İmâm-ı Gazâlî “rahime-hullahü teâlâ” bunların felsefelerini kolayca<br />
yıkdı. Bâtınîler bu mağlûbiyyetden sonra, islâmiyyetden dahâ<br />
ziyâde ayrıldılar. Ma’nâları açık olmıyan âyet-i kerîmelere ve<br />
hadîs-i şerîflere yanlış ma’nâlar vererek (Mülhid) oldular. Siyâsî<br />
[1] İbni Hâldûn, 808 [m. 1406] de vefât etdi.<br />
– 452 –
Change language