PHỎNG VẤN TÁC GIẢ MINH VÕ - Giao cảm

câu thơ trong sách: ‘’Công cha như núi thái sơn. Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảyra. Bác Hồ hơn cả mẹ cha. Mênh mông trời biển, bao la biển trời’’. Từ đó tôi đã mến yêuvà tôn thờ bác’’. (trang 76) Nhưng càng trưởng thành và càng chứng kiến tận mắtnhững gì ông Hồ và đồng đảng làm cho nhân dân, Hoàng hữu Quýnh càng thận trọng,nghi ngờ rồi thay đổi.Sau khi cộng sản chiếm được miền Nam, tác giả đã thấy tận mắt xã hội miềnNam qua Đà Nẵng, Huế, Sài Gòn là những thành phố ông được đi qua hay sinh sống 4,5 năm, và so sánh với xã hội miền Bắc là nơi ông đã sống trong 20 năm, khi có dịp trởlại Hà Nội ông đã nhận xét:‘’Quảng trường Ba Đình kia ngày xưa tôi mến mộ biết bao thì ngày nay trở thànhxa lạ với tôi, vì cái nấm mồ của bác quá khổng lồ, quá tốn kém. Dại dột xây to hơn cảnấm mồ của Lê-nin. Cái lăng nằm trơ trọi ở Ba Đình, trong đó chỉ có một xác xanh xaotái nhợt mà có đến hàng ngàn, hàng vạn con người cung phụng ở đó... Thực tế ở miềnNam đã làm tôi bừng tỉnh. Sự kính yêu đối với bác đã phai mờ dần trong tôi. Lần này, dùlà lần chót, tôi quyết định sẽ không thèm viếng bác nữa...’’(6)Nhắc lại lúc ông Hồ còn sống, trong một chuyến đón Vua Lào đến thăm TrườngĐại Học Bách Khoa Hà Nội, nơi tác giả công tác, Hoàng hữu Quýnh đã viết về những ýnghĩ trong đầu mình khi nghe ‘’bác Hồ’’ huấn thị như sau:‘’Nghĩ đến đó tôi bỗng giật mình, sợ bác như sợ ma.‘’Tôi không tin ở bác. Hình như bác có cái gì bí ẩn, giấu giếm. Vẻ mặt bác gianác, con người bác nhiều thủ đoạn. Tôi lạnh toát mồ hôi. Tôi lại sợ bác biết được ý nghĩcủa tôi lúc này, chắc gia đình tôi sẽ bị tru di tam tộc’’.‘’Hồ chí Minh là đảng và đảng là Hồ chí Minh. Họ quyết dùng trận chiến Tết MậuThân như là một trận chiến thử lửa...Hồ chí Minh thừa biết cuộc thử lửa nào lại khôngchết chóc. Và phần chết chóc ấy trước hết thuộc về phần người tập kết. Tôi bàng hoàngkhi nghe nói đến sự thật ấy’’. (7)Muốn thấy lòng dân đối với ông Hồ ra sao, hãy nghe Hoàng hữu Quýnh tả cảnhnhà trường chuẩn bị đón Vua Lào và chủ tịch nước tới thăm:‘’...Những lớp học, các hội trường, nhà tiêu chuồng xí đều được phân chia dọn vệsinh quét vôi trắng xóa. Bí thư đảng ủy đã đích thân chui vào hàng trăm nhà cầu đểkiểm tra. Vôi mới được quét mà khẩu hiệu đã xuất hiện. ‘’Đả đảo đảng lao động ViệtNam’’. Đả đảo Hồ chí Minh’’. ‘’Hồ chí Minh cõng rắn cắn gà nhà’’...Nhà cầu là nơi kínđáo, thường được công khai tư tưởng bởi những truyền đơn, khẩu hiệu. Do đó bác đếnđâu là bác chui vào nhà tiêu, hố tiêu trước rồi sau đó mới bắt đầu bài huấn thị’’. (8)Về Võ nguyên Giáp:‘’Thời kỳ này (1967) trung ương đảng và bộ chính trị chia làm hai phái. Phái bồcâu do Đại Tướng Võ nguyên Giáp cầm đầu chỉ muốn giải quyết vấn đề miền Nam ViệtNam bằng giải pháp hòa bình...‘’Để đối phó với phe Võ nguyên Giáp, và răn đe cán bộ đảng viên, Hồ chí Minh vàbộ chính trị cho ra môt loạt nghị quyết...195..., 228...Thực chất nghị quyết 195 nhằm loạitrừ và thanh trừng phe phái của Võ nguyên Giáp. Rồi người ta đã gán ghép cho Giáp đủthứ tội nào là xét lại, nào là để cho cố vấn Trung Quốc can thiệp thô bạo chỉ huy chiếndịch Điện Biên Phủ...’’ (9)Về xã hội miền Bắc cuối thập niên 60, đầu thập niên 70:‘’Hàng ngày, vào các buổi chiều, người miền Bắc lắng nghe đài ‘’Mẹ Việt Nam’’trong chương trình ‘’sinh Bắc tử Nam’’ và cầu nguyện cho đừng nghe tên của thân nhânmình. Ban ngày những xác chết phình trương, mất đầu, cụt tay. Người ta bỏ chạy tránh106 PHẢN KHÁNG PHẢN TỈNH THỰC HAY HƯ